افغانستان

منافع سیاسی تا منافع اقتصادی؛ نتیجه نشست وزیران خارجه چین و پاکستان با طالبان چه بود؟

نشست سه جانبه وزرای خارجه چین، پاکستان و گروه طالبان، یکی از مهمترین نشست های بود که در روزهای اخیر در مورد افغانستان برگزار شد؛ نشستی در آن از مبارزه با تروریسم تا همکاری های اقتصادی مورد بحث قرار گرفت.

این نشست روز شنبه در شهر اسلام آباد، پایتخت پاکستان با حضور چین گانگ، وزیر امور خارجه چین، بلاول بوتو زرداری، وزیر امور خارجه پاکستان و مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه گروه طالبان، برگزار شد.

حافظ ضیا احمد، معاون سخنگوی وزارت خارجه گروه طالبان گفته است که در این نشست در مورد مسائل سیاسی، اقتصادی، تجارتی، ترانزیتی و ثبات در منطقه، بحث شده است.

رسانه های پاکستانی نیز گزارش داده اند که در این نشست در مورد مبارزه با تروریسم، مسائل سیاسی، اقتصادی، تجارتی و همکاری های چند جانبه، بحث و گفتگو شده است.

روزنامه پاکستانی دان (DAWN) این نشست را «سازنده» توصیف کرده و نوشته است که وزرای خارجه چین و پاکستان به جانب افغانستان «از همکاری های شان اطمینان دادند تا این کشور جنگ زده بتواند به سفر خود به سمت ثبات، ادامه دهد.»

منافع سیاسی چین و پاکستان در افغانستان

کشورهای چین و پاکستان از اولین روزهای تسلط گروه طالبان بر افغانستان، تعامل خود را با این گروه آغاز کردند و سفارت های افغانستان در این کشورها نیز تحت کنترل گروه طالبان است.

به گفته معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان نشست روز گذشته،نیز ششمین نشست سه جانبه این سه کشور است که نشان دهنده بالا بودن سطح تعامل پاکستان و چین با گروه طالبان است.

این دو کشور علاوه بر این، بارها از سوی شهروندان و سیاست مداران افغانستان به حمایت از گروه طالبان و تلاش برای مشروعیت دادن به این گروه، متهم شده اند.

به باور کارشناسان مسائل سیاسی افغانستان، پاکستان و چین به دلیل مشکلات سیاسی و نزاع های مرزی که با هند دارند، برای خود منافع مشترک سیاسی در افغانستان توصیف کرده اند و تلاش دارند که از نفوذ و تأثیرگذاری هند بر گروه طالبان جلوگیری کنند.

حسن عباس، نویسنده کتاب «بازگشت طالبان» با تأیید نفوذ سیاسی پاکستان بر اعضای ارشد طالبان، ادعا کرده است این گروه حتی در مورد بازگشایی سفارت هند در کابل، با مقامات پاکستانی مشوره کرده اند و با موافقت پاکستان، سفارت هند در افغانستان بازگشایی شده است.

علاوه بر این، هم پاکستان و هم چین، نگرانی های امنیتی از جانب دو گروه تروریستی «تحریک طالبان پاکستان» و «جنبش اسلامی ترکستان شرقی» دارند که گفته می شود اعضای آنها پس از تسلط گروه طالبان، حضور خود را در افغانستان تقویت کرده است.

تحلیل گران مسائلی سیاسی افغانستان به باور هستند که این دو کشور برای مبارزه با این گروه ها، تلاش می کنند که سطح تعامل و همکاری خود را با گروه طالبان افزایش دهند.

منافع اقتصادی چین و پاکستان در افغانستان

علاوه بر منافع سیاسی، چین و پاکستان به دنبال منافع اقتصادی و به دست آوردن قراردادهای بزرگ با منافع کلان اقتصادی در افغانستان هستند.

افغانستان با پاکستان روابط تجارتی و ترانزیکی گسترده دارد و با حضور طالبان، حتی بسیاری از اقلام ضروری که مصرف داخلی گسترده دارد، به پاکستان صادر شده است؛ نمونه واضح آن صادرات پیاز، بادنجان رومی و ذغال سنگ بود که باعث افزایش بی سابقه نرخ آن در داخل افغانستان شد.

چین نیز از زمان تسلط گروه طالبان بزرگترین قراردادهای استخراج معادن را با گروه طالبان امضا کرده است که می تواند سود اقتصادی کلان برای آن کشور به همراه خواهد داشت.

چین در بیست سال گذشته در تلاش بود که به شماری از قراردادهای بزرگ استخراج معادن در افغانستان دست یابد، اما با نفوذ گسترده آمریکا بر حکومت افغانستان، این کشور هرگز نتوانست به این آروزیش دست یابد.

اکنون که کنترل آمریکا بر گروه طالبان کاهش یافته است و آن کشور از افغانستان خارج شده است، چین با نفوذ بر طالبان، به سادگی قراردادهای بزرگ با منافع کلان اقتصادی را به دست می آورد.

نشست های سه جانبه چین، پاکستان و گروه طالبان، همواره با موجی از انتقادات همراه بوده است و این انتقادات بیشتر ناشی از «سیاست های حمایت گرانه» این دو کشور از گروه طالبان است.

در حالی شهروندان افغانستان خواستار سرنگونی طالبان و تشکیل حکومت فراگیر و دموکراتیک هستند، چین و پاکستان از تداوم همکاری با گروه طالبان «اطمینان» داده اند و این مسئله باعث خشم شهروندان افغانستان می شود.

هرچند که وزیر خارجه چین نیز از طالبان خواسته است که «سیاست متعادل» و «حکومت داری فراگیر» را در پیش گیرند، اما شهروندان افغانستان این سخنان را در تضاد با عملکرد چین در افغانستان می دانند و از آن انتقاد می کنند.

دکمه بازگشت به بالا