«جان بولتون» مشاور سابق امنیت ملی آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ در کتاب خاطرات خود با عنوان «اتاقی که در آن اتفاق افتاد» چند بار می‌نویسد که ترامپ هنوز نمی‌داند که «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان است و «حامد کرزی» سال‌ها است که از سمت خود به عنوان رئیس جمهور افغانستان کنار رفته است. ترامپ با همین سطح آگاهی درباره تحولات افغانستان تصمیم گرفت که با طالبان توافقنامه صلح امضا کند! تفاهمنامه‌ای که بعد از ماه‌ها گفتگو میان «زلمی خلیلزاد» و نمایندگانی از گروه طالبان در قطر به نتیجه رسید و امضا شد.
به نظر می‌رسد، طالبان پس از این توافقنامه تفاوت‌های زیادی کرده‌اند. هرچند که توافقنامه صلح میان آمریکا و طالبان تا این لحظه برای مردم افغانستان چیزی جز افزایش جنگ و خشونت به همراه نداشته است. سازمان ملل متحد در گزارشی که به تازگی آن را منتشر کرده تاکید می‌کند که در سه ماه نخست سال ۲۰۲۱، ۵۷۳ غیرنظامی در جنگ افغانستان کشته شده‌اند و یکهزار و ۲۱۰ تن دیگر، زخم برداشته‌اند و این تلفات افزایش ۲۹ درصدی را در مقایسه با سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد.
با این حال افغان‌ها امیدوار بودند که تفاهنامه صلح میان آمریکا و طالبان فرصت آغاز گفتگو‌های بین افغانی را فراهم کنند. هرچند که در سال گذشته میلادی نمایندگانی از افغانستان با طالبان در قطر دیدار‌هایی داشتند، اما این مذاکرات در همان مراحل اولیه متوقف ماند و طالبان اجازه ندادند که این گفتگو‌ها وارد مراحل جدی‌تری شود. بعد از آنکه امید‌ها از گفت‌وگوی مستقیم بین افغان‌ها ناامید شد و پس از آنکه مسکو میزبان یک نشست مشورتی صلح بود، آمریکا و ترکیه در تفاهم با سازمان ملل متحد تصمیم گرفتند که نشستی در استانبول با حضور نمایندگانی از کشور‌های مرتبط با افغانستان برگزار کنند. نشستی که به دلیل ترکیب شرکت کنندگان و چشم اندازی که برای نتیجه آن در نظر گرفته شده بود به «بن ۲» تشبیه می‌شد، کنفرانس ترکیه ابتدا قرار بود در ۱۶آوریل (۲۷ فروردین) برگزار شد، اما زمان برگزاری آن به ۲۴ آوریل (۴ اردیبهشت) موکول شد که به دلیل عدم شرکت نکردن طالبان این نشست باز هم به تاخیر افتاد.
هرچند که چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «هابرترک» گفت که این گفتگو‌ها به دلیل مسائلی در مقدمه چینی عقب افتاده است، اما نگفت آیا طالبان شرکت در آن را پذیرفته است یا نه!
با این حال طالبان اعلام کرده‌اند که پیش از برگزاری نشست ترکیه دو شرط آن‌ها باید عملی شود. در همین راستا آن‌ها روز گذشته فهرست زندانیانی که باید آزاد شوند و اسامی رهبران طالبان که باید از لیست سیاه سازمان ملل خارج شوند را به آمریکا تحویل داده است. منابع خبری همچنین می‌گویند که دلیل دیگر طالبان برای شرکت نکردن در نشست استانبول، خارج نشدن کامل نیرو‌های خارجی از افغانستان است. درهمین حال جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که نیرو‌های این کشور در تاریخ ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ از افغانستان خارج خواهند شد. ناتو هم با استقبال از این تصمیم آمریکا اعلام کرد که نیرو‌های تحت حمایت آن‌ها هم افغانستان را در تاریخ ۱۱ سپتامبر ترک خواهد کرد.
محمد عمر داوودزی نماینده ویژه ریاست جمهوری افغانستان در امور پاکستان باتوجه به شروط طالبان گفته است که خوب است که آزادی این هفت‌هزار [زندانی طالبان]مشروط شود به قبول کردن آتش‌بس، اگر آتش‌بس را بپذیرند وقتی‌که این زندانیان آزاد شوند، جنگی نیست که آنان به جنگ بروند.
حالا باید دید که سرانجام گفتگو‌های صلح با طالبان به کجا رسید، آیا دولت افغانستان اشتباهی که چند ماه قبل در رابطه با آزادی زندانیان طالبان انجام داد را مرتکب خواهد شد؟ یا جو بایدن حاضر است همچون ترامپ امتیازاتی بی حدو حصر به طالبان بدهد یا نه؟
