به تازگی، گروه طالبان مغاره نشینان بامیان را تهدید به «کوچ اجباری» کردهاند و دستور دادهاند که باید این مغارهها را ترک کنند.
به تازگی یک نوار تصویری در شبکههای اجتماعی افغانستان دست به دست میشود که در آن دو زن ادعا میکنند که طالبان خانوادههای مغارهنشین را مجبور به کوچ از مغارهها کردهاند.
یکی از این زنان میگوید که طالبان به آنها هشدار دادهاند که مغارهها را ترک کنید و اگر ترک نکنید «دهان تان را پر مرمی (گلوله) میکنیم.» او میگوید که نیروهای طالبان به عروسش دشنام دادهاند و «هرچه از دهانشان بیرون شد» گفتند.
یک دیگری از این زنان میگوید که طالبان گفتهاند که دوره قبلی (دوره نظام جمهوری) دوره شما(شیعیان هزاره) بود و اکنون دوره ما است و باید از مغارهها بیرون شوید.
طالبان مغارههای بامیان را ملک دولت میدانند و میخواهند با کوچ دادن مغارهنشینان، این مغارهها را تصرف کنند.
این گروه هنوز واکنشی در مورد ادعای این زنان و ویدئویی منتشر شده نشان ندادهاند، اما این ویدیو به صورت گسترده در شبکههای اجتماعی افغانستان نشر شده و رسانههای زیادی بر اساس آن خبر و گزارش تهیه کردهاند.
مغارهنشینان بامیان چه کسانی هستند؟
مغاره نشینان بامیان را عمدتا خانوادههای بیسرپناه شیعیان هزاره تشکیل میدهند. این خانوادهها در دوره نظام قبلی افغانستان از دنیای مهاجرت و از کشورهای ایران و پاکستان، به افغانستان برگشتهاند.
آنها به دلیل مشکلات شدید اقتصادی و نداشتن سرپناه مشخص، در مغارههای ولایت بامیان مسکن گزیدهاند و شماری از آنها بیش از یک و نیم دهه است که در این مغارهها زندگی میکنند.
بر اساس گزارشهای که در دوره نظام قبلی افغانستان منتشر شده است، حدود هفت صد خانواده در مغارههای بامیان زندگی میکنند، اما مشخص نیست که آیا بعد از تسلط طالبان نیز همه این خانوادهها هنوز در مغارهها باقی ماندهاند یا مجبور شدهاند دوباره راه مهاجرت را در پیش گیرند.
تاریخ ساخت مغارههای اطراف مجسمههای تاریخی بودا در بامیان، به بیش از ۱۵۰۰ سال قبل بر میگردد و شماری از آنها روزگاری تالارهای مجلل برای آموزش و نیایش راهبان بودایی بودهاند.
سازندگان این مغارهها هنگام ساخت آنها آب و هوای خشک بامیان را مد نظر داشتهاند و این مغارهها طوری ساخته شده است که در تابستانها سرد و در فصل زمستان گرم هستند.
به همین دلیل، صدها خانواده بیبضاعت و فقیر که از دیار مهاجرت به وطن برگشته بودند اما در وطن نیز بیسرپناه بودند، به این مغارهها پناه آوردند.
حدود دوازه هزار مغاره در دل کوههای سخت ولایت بامیان در مرکز کشور ساخته شده است، اما سالها قبل دولت مغارههای نزدیک به مجسمههای بودا را به دلیل نگرانی از تخریب این آثار باستانی، تخلیه کرد.
بیداد فقر و فشار طالبان
مغاره نشینان بامیان، فقیرترین ساکنان این ولایت باستانی در مرکز افغانستان هستند و همواره با فقر و مشکلات اقتصادی، دست و پنجه نرم کردهاند.
اقتصاد خانوادههای مغارهنشین، وابسته به کمکهای بشردوستانه جامعه بینالمللی و کارهای شاقه روز مزد است، اما از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، زندگی آنها نیز سختتر شده است.
با تسلط طالبان بر افغانستان، کمکهای بشردوستانه بین المللی ماه ها به مغارهنشینان بامیان نرسید و همزمان قیمت مواد غذایی نیز چندین برابر افغانستان یافت.
فاطمه، یکی از مغارهنشینان بامیان میگوید که آنها در «فقر و فلاکت» زندگی میکنند و نمیدانند که چگونه نان شب و روز فرزندان خود را تهیه کنند.
آنها میگویند که اما کنون، طالبان فشار را بر ما دو چندان کرده است و تهدید کردهاند که باید از مغارهها کوچ کنیم و آنها را تسلیم طالبان کنیم.
مغارهنشینان بامیان میگویند که آنها اگر از مغارهها کوچ داده شوند «بیسرپناده» میشوند و دیگر نمیدانند که کجا بروند و کجا پناه بگیرند.
اما به نظر میرسد که طالبان به مشکلات آنها توجهی ندارند و در راستای پیاده کردن اهداف خود، تصمیم گرفتهاند که فقیر ترین ساکنان افغانستان را به صورت اجباری کوچ بدهند و بیسرپناه کنند.
بیسرپناهی و آوارگی مغاره نشینان بامیان و گسترش فقر در کشور، پیامدهای خطرناکی در پی خواهد داشت و باعث خواهد شد که بسیاری از خانوادههای مغارهنشین در معرض خطر گرسنگی حاد قرار گیرند و کودکان آنها را خطر سوء تغذی شدید و حتی مرگ، تهدید کند.