شیوع کرونای نوع دلتا و ضرورت واکسیناسیون نوجوانان برای مصونیت جمعی
بر اساس هشدار دانشمندان، برای رسیدن به آستانه حیاتی ایمنی جمعی که برای جلوگیری از افزایش تصاعدی ابتلا به گونه دلتای کرونا ضروری است، باید «هر چه زودتر» به کودکان بالای ۱۲ سال در بریتانیا واکسن تزریق کرد.
نهاد ناظر بر داروی بریتانیا سه هفته پیش مجوز تزریق واکسن فایزر/بیونتک به افراد ۱۲ تا ۱۵ ساله را صادر کرد اما با انتشار این هشدار، کارگروه مشترک تزریق واکسن و ایمنسازی (جی.سی.وی.آی) بریتانیا تا اواخر ماه آینده (ژوییه) هیچ تصمیمی نخواهد گرفت.
اسرائیل، فرانسه و ایالات متحده آمریکا پیش از این، تزریق واکسن فایزر به این گروههای سنی را آغاز کرده بودند اما مراجع بهداشت بریتانیا منتظرند تا در مورد وضعیت ایمنی این واکسن و میزان نشانگان پساکرونایی در کودکان دادههای بیشتری به دست آید.
شماری از متخصصان برجسته خواستار تزریق اضطراری واکسن به نوجوانان شدهاند و میگویند این کار به مدیریت بهتر همهگیری در بریتانیا و حفاظت بزرگسالان در برابر ابتلای شدید و طولانی به کووید-۱۹ کمک میکند و ضرورت تزریق واکسنهای تقویتی را هم کاهش میدهد.
پروفسور آریس کاتزوراکیس، استاد ویروسشناس تکاملی در دانشگاه آکسفورد، میگوید: «اکنون که بریتانیا در موج شیوع کرونای مسریتر دلتا اسیر شده است، در حال حاضر هر گونه تاخیر میتواند برای سلامت عمومی تبعات چشمگیری داشته باشد؛ از آنجا که مشخص شده این واکسنها برای افراد ۱۲ تا ۱۸ ساله ایمن است و منفعتهای مستقیم و غیرمستقیم روشنی دارد، تزریق هر چه زودتر آن به گروههای سنی پایینتر عاقلانه است.»
او اخبار نامحتمل بودن تصویب فوری تزریق واکسن به جوانان در کارگروه مشترک تزریق واکسن و ایمنسازی (جی.سی.وی.آی) را هم «ناامیدکننده» خواند.
دکتر استیون گریفین، ویروسشناس دانشگاه لیدز، میگوید که تزریق نکردن واکسن به میلیونها کودک میتواند بریتانیا را از رسیدن به آستانه مصونیت «۸۵ تا ۹۰ درصدی» لازم برای جلوگیری از شیوع کرونای نوع دلتا که بهشدت مسری است، باز دارد.
دکتر گریفین میافزاید که به این ترتیب شیوع این ویروس و مبتلا شدن افراد واکسینهنشده یا کسانی که تزریق واکسن برای آنها موثر نبوده است، همچنان ادامه خواهد داشت. در این گروهها عامل اصلی حفاظت با واکسیناسیون گسترده و محدودسازی انتقال در اجتماع به دست میآید.
پروفسور دیوید سالیسبری، مدیر پیشین بخش ایمنسازی در وزارت بهداشت و تامین اجتماعی، نیز میگوید که تزریق واکسن به نوجوانان اهمیت حیاتی دارد زیرا کووید-۱۹ یک «بیماری پیشپاافتاده و بدون تبعات» نیست.
او گوشزد میکند که بر اساس دادههای بهدستآمده در ایالات متحده آمریکا، میزان بستری شدن گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال مبتلا به کرونا در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانها سه برابر مبتلایان آنفلوانزا در این گروه سنی بوده است.
همچنین طبق دادههای آماری دولت، یک درصد کودکان مبتلا به کووید-۱۹ در انگلستان در بیمارستان بستری میشوند و از آغاز همهگیری در این کشور، حدود ۶۰۰۰ کودک بستری شدهاند.
پروفسور سالیسبری میگوید: «در واقع این بار روی دوش خود جوانان قرار دارد.»
از آوریل گذشته، حدود ۷۵۰ کودک بستریشده هم بهعلت ابتلا به نشانگان چندسامانهای التهاب کودکان (پی.آی.ام.اس) کارشان به بخش مراقبتهای ویژه کشیده شده است.
دکتر لیز ویتکر، استاد ایمنیشناسی و بیماریهای عفونی کودکان در دانشگاه امپریال کالج لندن، میگوید: «این احتمال برای یک کودک از هر پنج تا شش هزار کودک مبتلا وجود دارد.» او افزود که چون خطر پی.آی.ام.اس «خیلی کم» است، توجیه کافی برای تزریق واکسن وجود ندارد اما آثار گستردهتر کووید-۱۹ را باید مدنظر داشت.
بر اساس دادههای سازمان آمار ملی، پنج هفته پس از ابتلای قطعی، وجود دستکم یک عارضه در ۱۳ درصد افراد زیر ۱۱ سال و حدود ۱۵ درصد در افراد ۱۲ تا ۱۶ سال گزارش شده است. پروفسور سالیسبری میگوید که کودکان هم به «کووید طولانی» مبتلا میشوند.
دکتر ویتکر میگوید که دادههای ابتلا به کووید طولانی در کودکان متفاوت بوده اما تاکنون میزان «لطمه به کیفیت زندگی، امکان بازی با دوستان، ورزش، تفریح و تحصیل» در اثر این وضعیت در هیچ کدام از بررسیهای گوناگون مشخص نشده است.
او میافزاید: «امسال، اقدامهای محدودکننده مثل تعطیل کردن مدارس و دور ماندن از تحصیل بزرگترین لطمه را به نوجوانان زده است، نه خود ویروس.» دکتر ویتکر میگوید اگر آموزشوپرورش، بهداشت روانی و زندگی روزمره همچنان لطمه ببیند، باید تزریق واکسن به کودکان را هم مدنظر قرار داد.
بنا بر آمار ملی وزارت آموزشوپرورش، در هفته گذشته یکچهارم از یک میلیون کودک انگلستان بهعلت ابتلا به کووید، خودقرنطینگی یا تعطیلی مدارس به مدرسه نرفتهاند، که سبب شد هفته یادشده پراختلالترین هفته تحصیلی بعد از بازگشایی کامل مدارس در ماه مارس باشد.
مدیران مدارس و اتحادیههای معلمان اوایل ماه جاری میلادی (ژوئن) گفته بودند اگر برنامه تزریق واکسن به نوجوانان بهزودی آغاز شود، تا شروع نیمسال تحصیلی جدید در ماه سپتامبر میتوان به بیشتر دانشآموزان دوره راهنمایی هر دو دوز واکسن را تزریق کرد و احتمال اختلال بیشتر در روند تحصیل آنها را به حداقل رساند. گویا دولت هم از پاییز به بعد، طرحهایی برای تزریق واکسن به کودکان بالای ۱۲ سال در نظر گرفته است.
دادهها در مورد ایمنی تزریق واکسن به کودکان نیز دلگرمکننده است. تاکنون در ایالات متحده آمریکا حدود سه میلیون دوز واکسن فایزر به کودکان تزریق شده و هیچگونه نگرانی در مورد لخته شدن خون یا به خطر افتادن جان آنها وجود نداشته است.
البته طبق برخی شواهد، واکسن فایزر در شمار بسیار اندکی از مردان جوان سبب بروز التهاب قلبی میشود. دکتر ویتکر میگوید شمار کسانی که کارشان به بستری در بخش مراقبتهای ویژه کشیده «چندان اندک» نبوده است و احتمال دارد جیسیویآی این دادهها را در تصمیمگیریاش لحاظ کند.
دکتر گریفین میگوید که برای مهار همهگیری در بریتانیا، در قیاس با تزریق دوزهای تقویتی، افزایش مصونیت در نوجوانان میتواند نقش مهمتری در کاهش میزان سرایت ایفا کند.
احتمال ابتلای کودکان به کرونای شدید از بزرگسالان خیلی کمتر است اما بر اساس شواهد، همچنان میتواند در سرایت گستردهتر کرونا در جامعه نقش داشته باشد.
به گفته دکتر گریفین، «این دو رهیافت ناسازگار نیستند اما به نظر من، اگر موارد ابتلا کاهش یابد و زنجیره سرایت با افزایش میزان مصونیت دچار گسست شود، مدیریت همهگیری آسانتر میشود و ضرورت تزریق مجدد واکسن به همگان کاهش مییابد.»
پروفسور کاتزوراکیس میگوید که «هنوز بهطور مشخص نمیدانیم» که آیا به واکسن تقویتی «نیاز داریم» یا میزان اثربخشی آن چقدر است؛ «بنابراین با توجه به مقطع خاصی از همهگیری که در آن قرار داریم»، تزریق واکسن به کودکان «سرمایهگذاری بهتری» است. البته او میافزاید: «این به معنای آن نیست که بگوییم بههیچوجه به دوزهای تقویتی نیاز نداریم.»
در ضمن، برخی میگویند تزریق واکسن به کودکان باعث میشود عرضه آن با مشکل مواجه شود و کشورهایی که در تزریق واکسن به افراد در معرض خطر ابتلا مشکل دارند، از دسترسی به واکسن محروم شوند اما پروفسور سالیسبری چنین استدلالی را قبول ندارد و میگوید: «اگر به افراد ۱۲ تا ۱۷ سال در این کشور واکسن تزریق کنیم، پنج میلیون دوز واکسن لازم است. این میزان در مقایسه با مقداری که تاکنون تعهد دادهایم و پس از این تعهد خواهیم داد [تزریق شود]، ناچیز است. این طور نیست که مجبور باشیم یکی از این کارها را انجام بدهیم. هر دو کار را میتوانیم انجام دهیم.»
سخنگوی وزارت بهداشت و تامین اجتماعی هم میگوید که دولت «همچنان از رهنمودهای جیسیویای پیروی خواهد کرد و از این نهاد درخواست توصیه رسمی کرده است. دولت توصیهای دریافت نکرده و در مورد تزریق روالمند واکسن کووید-۱۹ به رده سنی ۱۲ تا ۱۷ سال تصمیمی گرفته نشده است.»