جهانحقوق بشر

روز جهانی چپ‌دست‌ها؛ آیا چپ‌دست‌ها «خلاق‌تر» از راست دست‌ها‌اند

سیزدهم آگست برابر است با روز جهانی چپ‌دست نتایج تحقیقات نشان داده که چپ دست‌ها از سمت راست مغزشان بیشترین استفاده را می‌کنند با این حال مغز سمت چپ را هماهنگ کرده و کارهای هنری و خلاقانه را کنترل می‌کند. از سوی هم این روز روز یاد‌آوری است برای احترام گذاشتن به تفاوت‌ها در یک جامعه‌ی که همه افراد آن راست دست ‌اند.‌

تحقیقات علمی نشان می‌دهد که برتری دست می‌تواند نشان‌دهنده یک الگوی ارثی پیچیده باشد، اما اسنادی وجود دارند که نشان می‌دهد در صورت چپ‌دست بودن پدر و مادر احتمال چپ‌دست شدن فرزند آنها ۲۶ درصد است‌هر چند که شناسایی یک ژن یا دسته‌ای از ژن‌ها که دربرتری دست موثر هستند عملی امکان‌ناپذیر بوده است.

نتایج یک تحقیقات نشان داده که ۱۰ درصد افراد یک جامعه را چپ‌دستان شکل داده‌اند‌.

با این حال این روز فرصتی برای افزایش آگاهی عمومی درباره نیازها و چالش‌های افراد چپ‌دست است.

سحر که حد.د 22 سال سن دارد و خود چپ دست است در صحبت با خامه پرس می‌گوید که:« بسیاری از از ابزاری که روزانه با آن سر و کار دارم برای راست‌دستان طراحی شده‌اند و این امر گاهی سبب بیشتر کار‌هایم با تاخیر مواجع شود.»

او می‌گوید:« گاهی وقتا تلاش میکنم که با استفاده از دست راست بسیاری از کار های خود را انجام دهم که ایم خود یک چالش بزرگ است.»

این در حالی است که در دنیای امروز بسیاری از ابزارها و امکانات به شمول چوکی های یک دستی دانشگاه ها و مدارس ، موی کمپیوتر، شاتر دوربین عکاسی ، صفحه کلید گی سمت راست کیبورد، و حتا قوانین رانندگی به سمت راست طراحی شده اند.

در همین یک مادر که ساره نام مستعار وی است درحالی که یک کودک شش ساله چپ دست دارد در صحبت به خامه پرس می‌گوید:« کودک من حدود ۶ سال سن دارد و بیشتر از سن و سال خود هوشیار تر است دهن او قدرت یادگیری بیشتر دارد و حافظه خوبی نسبت با کودکان دیگر من دارد .»

ساره می‌گوید:« در اوایل به دلیل آن که نمی‌دانستیم ایم کودک چپ دست است خیلی تلاش می‌کردیم و فشار می‌‌آوردیم تا با استفاده از دست راست قلم را به دست بگیرد اما حالا که به این مسله پی بردیم تشویق می‌کنیم.»

به گفته ساره پسر چپ دست او با تفاوت به کودکان دیگر وی دست نویس خیلی خوب دارد او می گوید:« پسرم خط خیلی قشنگ دارد.»

روان شناسان معتقدند که چپ دست ها بیشتر از راست دست ها توانایی دارند تا از هر دو سمت بدنشان استفاده کنند؛ به عبارتی دیگر دو نیمکره مغز آن ها راحت تر از راست دست ها با هم ارتباط برقرار می کنند.

تحقیقات نشان داده که برتری یک دست یا چپ‌دست یا راست‌دست بودن فرد نشان‌دهنده تسلط نیمکره چپ یا راست مغز است. در میان افراد چپ‌دست نیمکره راست و در میان افراد راست‌دست نیمکره چپ مغز غالب است. به‌طورکلی، می‌توان مردم جهان را ازنظر برتری دست به چهار نوع چپ برتر، راست برتر، دو سو توان و دست برتر مخلوط تقسیم کرد. اکثر مردم جهان راست‌دست هستند و تنها ۱۰درصد مردم جهان را چپ‌دست‌ها تشکیل می‌دهند.
افراد دست برتر مخلوط برای بعضی از کارها از دست‌راست و برای بعضی دیگر از دست‌چپ استفاده می‌کنند. افراد دو سو توان می‌توانند با هر دو دست خود هر وظیفه‌ای را انجام دهند. البته این را باید گفت که دو سو توان شدن مستلزم تمرین و راهنمایی است.

پردازش کلامی در نیمکره چپ رخ می‌دهد و پردازش بصری- فضایی در نیمکره راست انجام می‌گیرد. علاوه بر این، افراد راست‌دست از تقسیم‌کار سازمان‌یافته‌ای برخوردار هستند.
افراد چپ‌دست یک سیستم مغزی ناهمگون دارند که در آن ممکن است از هر دو نیمکره برای پردازش کلامی استفاده شود.

اینکه چه عواملی باعث برتری دست در افراد می‌شود هنوز یک راز باقی‌مانده است و تنها چند نظریه در مورد علت برتری دست در افراد مطرح است.

گفتنیست که ثاین روز در سال ۱۹۷۶ پیشنهاد شد و از سال ۱۹۹۲ به‌طور رسمی به تصویب رسید تا باشد از طیف از جامعه که با چالش های زیادی مواجع اند یاد‌ آوری شود.

دکمه بازگشت به بالا