حکم دستگیری قاتل نتانیاهو: حالا چه اتفاقی می افتد؟

در پی نسل کشی اسرائیل در غزه، یکی از مهمترین تصمیمات حقوق بین الملل امضا شد… دادگاه کیفری بین المللی حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و یوآو گالانت وزیر دفاع سابق اسرائیل را صادر کرد.

آیا این قرار بازداشت قابل اجرا است، روند کار چگونه پیش خواهد رفت؟ اگر نتانیاهو یا گالانت به کشور دیگری بروند، بازداشت خواهند شد؟ این سوالات متداول توسط کارشناس حقوق بین الملل پروفسور پاسخ داده شده است. دکتر با سلامی کوران گفت و گو کردیم.

پروفسور دکتر قرآن به این واقعیت اشاره می کند که قانون گاهی اوقات می تواند کند عمل کند. او خاطرنشان می کند که این روند به خصوص در مورد اسرائیل طولانی تر می شود. با این حال، وی تاکید می کند که نتیجه حاصل شده است.

دیوان کیفری بین‌المللی در واقع یکی از عالی‌ترین مقامات در زمینه حقوق به حساب می‌آید. به عبارت دیگر، بالاتر از دادگاه های ملی خود کشورها قرار می گیرد. اساس ICC بر اساس اساسنامه رم استوار است.

در وب سایت رسمی آمده است که تعداد کشورهایی که اساسنامه رم را امضا کرده اند 124 کشور است. با این حال، عضویت برای قرار بازداشت ضروری نیست. دادگاه همچنین می تواند از کشورهایی که طرف اساسنامه رم نیستند به منظور اجرای «حکم بازداشت» درخواست همکاری کند. با این حال، این بستگی به هر کشوری دارد که این درخواست را تایید کند یا خیر.

روندی از سال 2014 برای نتانیاهو در جریان بوده است.
پروفسور دکتر قرآن اطلاعات قابل توجه دیگری را به اشتراک می گذارد. اگرچه تصمیمی برای نتانیاهو در رابطه با روندی که پس از وقایع 7 اکتبر 2023 آغاز شد، گرفته شد، اما او توضیح می دهد که تحقیقات مشابهی در واقع از سال 2014 ادامه داشته است.

پروفسور پروفسور با بیان اینکه فلسطین در سال 2014 به دیوان کیفری بین المللی مراجعه کرد و اعلام کرد که نتانیاهو مرتکب “جنایت جنگی” شده است. دکتر قرآن اینگونه ادامه می دهد:

«در حالی که آن پرونده ادامه داشت، حادثه اکتبر 2023 اتفاق افتاد. سپس این دو مورد با هم ترکیب شدند. در مورد کریم هان، دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی که به این موضوع رسیدگی کرد، فشارها و تهدیدهای جدی وجود داشت. در این مدت کریم خان دو بار به فلسطین رفت. اطلاعات و اسناد جمع آوری شد. بالاخره این تصمیم اعلام شد.

یک موضوع مهم در تصمیم گیری وجود دارد. ثبت شده است که نتانیاهو و گالانت مرتکب جنایات جنگی شده اند. به عبارت دیگر، این نام ها مسئول نسل کشی، جنایات جنگی، جنایات و حملات علیه بشریت هستند.

تاکید می شود که نتانیاهو و گالانت در محرومیت غیرنظامیان حتی از ابتدایی ترین نیازها مانند غذا، دارو، سوخت و کمک های بشردوستانه و کشتار و نسل کشی آنها دست دارند. در اسناد دیوان کیفری می خوانیم که این دو نفر با وجود اینکه تعهداتی داشتند اما تصمیمی برای جلوگیری از این جرایم نگرفتند، برعکس دستور ادامه دادند.

دادگاه می گوید شواهدی در این رابطه دارد. و از کشورهای عضو می‌خواهد که «آنها را بگیرند و به دادگاه تحویل دهند».

آیا نتانیاهو دستگیر می شود؟
پس از تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری، جوزپ بورل، نماینده عالی سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپا بیانیه‌ای صادر کرد. وی با بیان اینکه این یک تصمیم سیاسی نیست، از اعضا خواست تا به تصمیم ‘دستگیری’ پایبند باشند. وزیر امور خارجه هلند همچنین گفت که اگر نتانیاهو یا گالانت به کشور بیایند، حکم بازداشت را رعایت خواهند کرد.

پروفسور دکتر از سلامی کوران می‌پرسیم که آیا تصمیم دادگاه کیفری بین‌المللی به معنای دستگیری نتانیاهو است؟

نتانیاهو و گالانت اگر در دوره آینده به یکی از کشورهای وابسته به اساسنامه رم بروند ممکن است دستگیر شوند. و می توان روندی را برای محاکمه آنها در لاهه آغاز کرد. با این حال، ICC نیروهای مجری قانون خود را ندارد. تصمیم می گیرد و به اعضای خود اعلام می کند. بنابراین یک نهاد مجری قانون نمی رود و نتانیاهو را دستگیر می کند. با این حال، اگر دو نام ذکر شده به یکی از کشورهای عضو برود، می توان از روش های بازداشت استفاده کرد.

این تصمیم از منظر نمادین بسیار ارزشمند است. اسرائیل با گفتن «من علیه تروریست‌ها می‌جنگم» تلاش می‌کرد به اقدامات خود مشروعیت بخشد. اکنون یکی از بالاترین مقامات قضایی جهان نشان داده که این درست نیست. در مقابل، دو شخصیت بسیار مهم اسرائیل مرتکب جنایات سنگین شدند و بازداشت شدند.

من فکر می کنم یکی از مهمترین مسائل این واقعیت است که کشورهایی که از نتانیاهو حمایت نامحدود کردند، به ویژه ایالات متحده، باید دوباره فکر کنند. این وضعیت ممکن است فشار سیاسی جدی ایجاد کند. ممکن است در دوره آینده شاهد تحولات متفاوتی باشیم.»