به نقل از منابع مطلع، هیئتی تحت ریاست عبدالقادر، رئیس اداره ملی احصائیه و معلومات طالبان، مأمور شده است که نشست‌هایی را برای بررسی طرح سرشماری نفوس افغانستان برگزار کرده و گزارش جامع و تحلیلی درباره آن تهیه کند. این طرح که به عنوان یک پروژه‌ی استراتژیک ملی مطرح است، در حالی طی ماه‌های اخیر به صورت جدی پیگیری می‌شود که تاریخچه‌ی فعالیت‌های مرتبط با سرشماری در بیش از بیست‌سال گذشته، نشان‌دهنده‌ی چالش‌ها و محدودیت‌های فراوانی است.
طی بیش از دو دهه، گروه‌های مختلف در افغانستان درباره ضرورت و اهمیت سرشماری نفوس اعلامیه، تظاهرات و جلسات برگزار کرده‌اند. در این مسیر، مواضع قوی علیه نفوذ و حمایت‌های غیرافغانی نیز اتخاذ شده است، اما به دلیل نبود حمایت‌های کافی و حتی سابوتاژهای مختلف، پروژه‌های مربوطه چندان موفق نبوده است. پس از کنفرانس بن، نفوذ کشورهای خارجی در ساختار قدرت افغانستان کاهش یافت، و تلاش‌هایی صورت گرفت تا سرشماری نفوس به صورت ساختاری و استراتژیک انجام شود، هرچند که موفق نشده است.
اکنون، طالبان با اتخاذ طرح سرشماری، نگرانی‌هایی را در رابطه با تبعات آن ایجاد کرده‌اند که عمدتاً حول محور «اکثریتی کردن» و تحکیم نفوذ قوم پشتون می‌چرخد. بر اساس این تحلیل، در صورت اجرا، نتیجه‌ی آن می‌تواند برتری مطلق قوم پشتون و اقوام افغان بر دیگر اقلیت‌ها باشد، و این موضوع، نافرمانی‌های درون‌جنگی و برنامه‌ریزی برای تغییر نقشه‌های جمعیتی را به همراه خواهد داشت. کارشناسان و نخبگان سابق، به تجربه‌های گذشته و فرصت‌های از دست رفته اشاره می‌کنند که در آن زمان غیرافغان‌ها، نفوذ بی‌سابقه‌ای داشتند، اما فرصت‌های استراتژیک برای مقابله با این نفوذ گرفته نشد.
در نمونه‌هایی از مناظرات و گفتگوهای سیاسی، کارشناسان همچون آقای اسمعیل یون بر اهمیت شناخت قومیت‌ها پس از سرشماری تأکید کرده‌اند و این که سرشماری می‌تواند نقش کلیدی در تعیین اکثریت و اقلیت‌های قومی ایفا کند، که بر پایه آن، سیاست‌های آینده کشور رقم می‌خورند. اما واقعیت این است که طالبان، پیش از این، با استفاده از زور، سرانجام و تطمیع، برای تثبیت و تحکیم قدرت خود، فعالیت‌های گسترده‌ای انجام داده است. این اقدامات، نگرانی‌هایی عمیق درباره آینده اتحاد و همبستگی ملی کشور به‌وجود آورده است.
مقامات و نخبگان غیرافغان نیز در گذشته، فرصت‌های طلایی را در مقابل این طرح از دست دادند و اکنون، به گفته‌ی تحلیل‌گران، جبران این غفلت بسیار سخت و پیچیده است. ترس از پشتون‌ها و سیاست‌های قوم‌گرایانه، عمدتاً منجر به غفلت از این پروژه ملی شده است، در حالی که حالا طالبان، برنامه‌های استراتژیک و هدفمند خود را در پیش گرفته‌اند.
