تهیه شده توسط: فواد تلاش
گروهی از دادستانهای نظام جمهوریت که پس از تسلط طالبان به پاکستان پناه برده بودند، میگویند که آنها ممکن است هرلحظه از سوی دولت پاکستان اخراج شوند و این اقدام، زندگی جمعی دادستانهای نظام جمهوریت را با خطر مرگبار مواجه میسازد.
در این گزارش به مصونیت جانی گروهی از دادستانهای نظام جمهوریت که از ترس انتقامجویی طالبان به پاکستان فرار کرده بودند، پرداخته شده است. در حکومت پیشین، صدها دادستان افغانستان خشونتها و حملات مرگبار طالبان را قبل از آنکه به قدرت برسند، مستند و نیروهای آنها را محکوم به زندان کرده بودند.
حالا این دادستانها در معرض اخراج اجباری از پاکستان قرار گرفته و زندگی آنها و خانوادههایشان با خطر جانی مواجه شدهاند. پس از آنکه مهلت تعیین شدهی حکومت پاکستان مبنی بر ترک داوطلبانه مهاجرین غیرقانونی افغانستان به پایان رسید، روند بازداشت و اخراج اجباری در شهرهای مختلف پاکستان شدت یافته است.
مقامهای حکومت پاکستان بدون درنظرداشت خواست نهادهای بینالمللی در امور دفاع ازحقوق پناهجویان، در تسریع این روند تاکید کرده و گفتهاند که بیشتر از یک میلیون مهاجر غیرقانونی اجبارا از این کشور اخراج خواهند شد.
افزون براین، براساس آمارهای طالبان، طی روزهای گذشته بیشتر از ۵۰ هزار مهاجر از گذرگاههای تورخم و سپین بولدک وارد افغانستان شدهاند و همزمان با این، مقامهای امنیتی پاکستان نیز اعلام کرده که روند شناسایی مهاجران غیرقانونی افغانستان ادامه داشته و درحال بازداشت هستند. به گفتهی مقامهای پاکستانی، اسلامآباد مسیرهای مرزی بیشتری را جهت تسریع اخراج اجباری افغانها میگشایند تا این پروسه را هرچه زودتر به پایان برسانند.
در میان انبوهی از مهاجران اخراجشده از پاکستان، ماموران دولت پیشین افغانستان به ویژه دادستانها، نظامیان و فعالین حقوق بشر نیز شامل میشوند. این افراد کسانی هستند که از ترس انتقامجویی نیروهای طالبان به پاکستان پناه آوردهاند، اما حالا زندگی آنها در معرض خطر جدی قرار گرفتهاند.
در پیوند به این موضوع، انجمن دادستانهای افغانستان که یک سال پیش در اسلامآباد تشکیل شده، هشدار میدهند که با این اقدام دولت پاکستان، ماموران حکومت پیشین و دادستانهای کشور از سوی نیروهای طالبان و مجرمان سازمانیافته تهدید و یاهم کشته خواهند شد.
عابد اندرابی، یکی از دادستانهای حکومت پیشین افغانستان میگوید که او و خانوادهاش درست دو سال پیش از ترس نیروهای طالبان و مجرمان سازمانیافته به پاکستان پناه آورده است.
به گفتهی اندرابی، طی بیست سال گذشته هزاران پروندهی تروریستی نیروهای طالبان، مجرمان خطرناک، قاچاقبران مواد مخدر و اختطافچیان از سوی دادستانهای کشور مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته بودند؛ اما حالا این اقدام دولت پاکستان، زندگی جانی آنها را با خطر مواجه ساخته و با اخراج آنها، فرصت انتقامجویی را برای نیروهای طالبان و سایر گروههای سازمانیافته فراهم خواهد کرد که این امر، خلاف تمام موازین حقوق بشری و حقوق بینالملل شمرده میشود.
این دادستان در ادامهی اظهاراتش تصریح میکند که بعد ازتصرف افغانستان توسط طالبان، نزدیک به سی تن از همکاران او توسط نیروهای طالبان و دیگر مجرمان سازمانیافته کشته شدهاند.
با این حال، اخراج اجباری افغانها از سوی دولت پاکستان نه تنها داوطلبانه صورت نمیگیرد، بلکه نیروهای پولیس این کشور رفتار زشت و خلاف ارزشهای انسانی را از خود تبارز میدهند.
عبدالمطلب راد، یکی از مهاجران افغان که در منطقهی بهاروکو اسلامآباد همراه با خانوادهاش زندگی میکند، میگوید که این اقدام پاکستان خلاف قوانین بشردوستانهی بینالمللی است و در عین حال، نیروهای امنیتی این کشور، مهاجران را پس از بازداشت، مورد آزار و اذیت قرار میدهند.
وی در ادامه میگوید، اکثر کسانیکه پس از به قدرت رسیدن طالبان، افغانستان را ترک کردهاند، از ترس بازداشت، شکنجه و کشتهشدن به پاکستان پناه آوردهاند و برگشت اجباری آنها در واقع ترور مهاجران شمرده میشود.
در همین حال، شورای مهاجرین افغان مقیم پاکستان با ابراز نگرانی از تشدید اخراج اجباری افغانها میگوید که این تصمیم دولت پاکستان همچنان با قوت خود باقی است و هیچگونه تجدید نظری در آن دیده نمیشود.
میراحمد روئوف، رییس این شورا با بیان این مطلب میگوید، تداوم اخراج اجباری افغانها از سوی پاکستان، زندگی هزاران مهاجر را که هنوزهم در این کشور هستند، با سختیها و مشکلات زیادی مواجه کرده است.
او میگوید فعالان مهاجرین در پاکستان از مقامهای ارشد این کشور خواستهاند که با مهاجران افغان مدارا کنند و در تمدید ویزایشان همکاری نمایند.
اقدام دولت پاکستان مبنی بر اخراج اجباری و دستهجمعی مهاجران افغان بیسابقه است و این اقدام، واکنشهای بینالمللی را به همراه داشته و نگرانیهایی را به جود آورده است که اگر اسلامآباد در تصمیم خود تجدید نظر نکند، افغانستان بار دیگر در یک بحران بشری عمیقتر فرو خواهد رفت.
علاوه براین، طالبان تا قبل از تسلط بر افغانستان که روابط حسنه با پاکستان داشت، اخراج اجباری افغانها، این روابط را تیره کرده است و اکثر مقامهای ارشد طالبان از جمله رییسالوزرا، وزیر دفاع و وزیر داخله انتقاد تندی علیه پاکستان داشتهاند.
ملامحمد حسن آخوند، رییسالوزرای گروه طالبان اخیرا در یک نوار تصویری از دولت پاکستان خواست که مشکلات مهاجران را از طریق گفتوگو حل کند و دست از اعمال فشار بر آنها بردارد.
مولوی یعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع طالبان و سراجالدین حقانی، سرپرست وزارت داخله طالبان با انتقاد تند از پاکستان، هشدار دادند که اسلامآباد به قدری نارضایتی بکارد که بتواند بعدا آن را برداشت کند.
افزون براین، مقامهای شخصیت پیشین افغانستان از جمله اشرف غنی، حامد کرزی، عبدالله عبدالله، حنیف اتمر و شمار دیگری از این مقامها به اخراج اجباری افغانها از سوی دولت پاکستان واکنش نشان داده و این اقدام را خلاف حسن همجواری و قوانین بینالمللی دانستند.
در سطح بینالمللی، سازمان مللمتحد، اتحادیه اروپا، ایالات متحده و شمار دیگری از کشورها این اقدام پاکستان را ناشایسته دانستند و از دولت پاکستان خواستند که افغانهایی که از ترس انتقامجویی طالبان فرار کردهاند، اخراج نکند.
*این گزارش خبری با حمایت روزنامه نگاران برای حقوق بشر «JHR» تهیه شده است.