تداوم اسکان تی تی پی در افغانستان؛ چرا وضعیت شمال کشور نگران کننده است؟
اسکان اعضای تحریک طالبان پاکستان در شمال افغانستان، همچنان ادامه دارد و نگرانی ها نسبت به آن نیز افزایش یافته است.
در تازه ترین مورد، دو روز پیش گزارش شد که 300 نفر تحت عنوان «کوچی» در ولسوالی خواجه بهاءالدین ولایت تخار در شمال افغانستان جابجا شده اند.
منابع محلی تأیید کرده اند که این افراد، در خانه های ساکنان بومی روستای «نوآباد سجانی» ولایت تخار جابجا شده اند و از ساکنان بومی این روستا خواسته اند که خانه های خود را ترک کنند.
بر اساس گزارش منابع محلی، این اقدامات پس از آن صورت می گیرد که سراج الدین حقانی، سرپرست وزارت امور داخله طالبان و رهبر شبکه حقانی، به شماری از ولایت های شمال کشور سفر کرد.
پیش تر از آن گزارش شده بود که 320 عضو مسلح تحریک طالبان پاکستان موسوم به (TTP) در ولسوالی «دشت قلعه» ولایت تخار جابجا شده اند.
نقیب الله فایق، والی پیشین ولایت فاریاب در شمال افغانستان نیز در روزهای گذشته ویدیویی در صفحه رسمی تویتر خود منتشر کرد و گفت که «وزیرستانی ها در تخار آمده اند و مردم را از خانه های شان بیرن می کنند.»
پیشنهاد طالبان به پاکستان
چندی پیش رانا ثناء الله وزیر امور داخله پاکستان در گفتگو با صدای آمریکا گفت که طالبان به آن کشور پیشنهاد داده است که اعضای تی تی پی را از مناطق مرزی دیورند دور و در سایر مناطق افغانستان اسکان دهند.
او گفت که هدف از این پیشنهاد جلوگیری از دسترسی اعضای مسلح طالبان پاکستانی به مناطق مرزی افغانستان و پاکستان است.
پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، حملات طالبان پاکستانی علیه ارتش آن کشور افزایش یافته بود و گفته می شد که این حملات از خاک افغانستان طراحی و هماهنگی می شود.
گزارش های نیز وجود دارد که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، صدها عضو تی تی پی از وزیرستان، به مناطقی در نزدیکی مرز با پاکستان در شرق افغانستان جابجا شده اند.
ذبیح الله مجاهد هرچند به صورت مستقیم به جابجایی اعضای مسلح تی تی پی در افغانستان و اسکان آن ها در شمال کشور اشاره نکرده است، اما گفته است که «مهاجران وزیرستانی» در مناطق جنوب، مرکز و شمال این کشور جابجا می شوند.
بجز این اظهار نظر مختصر، طالبان تاکنون در مورد این موضوع و واکنش های گسترده ای که مطرح شده، سکوت اختیار کرده اند.
نگرانی ها از چیست؟
بسیاری از گروه های سیاسی افغانستان در اعلامیه های که منتشر کرده اند، به دو موضوع عمده در این رابطه اشاره کرده اند.
اول؛ تغییر بافت قومی و ساختار جغرافیایی ولایت های شمال افغانستان: این موضوع در همه ی اعلامیه های که از سوی گروه های سیاسی چون شورای عالی مقاومت ملی برای نجات، جبهه آزادی، جبهه مقاومت ملی و زنان معترض افغانستان منتشر شده، بازتاب یافته است.
در آخرین مورد، امروز جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود با نشر یک اعلامیه گفت که «طالبان در قالب یک پیمان ننگين با دولت پاکستان، حلقات معلوم الحال پاکستانی و برخی کشورهای دیگر تلاش می کنند تا جغرافیای شمال شرق، شمال و غرب افغانستان را به وزيرستان تبدیل و ژئوپلیتیک حوزه تمدنی را تغییر دهند.»
گروهی از زنان معترض افغانستان در تخار نیز امروز با نشر یک اعلامیه گفته اند که طالبان با جابجایی اعضای تحریک طالبان پاکستانی «در صدد تغییر ترکیب قومی و مبدل سازی شمال کشور به پایگاه امن تروریستان هستند».
دوم: تبدیل شدن شمال به پایگاه تروریستان: دومین نگرانی بزرگ گروه های سیاسی افغانستان نگرانی از تبدیل شدن شمال این کشور به پایگاه امن تروریستان است.
تا اکنون شورای عالی مقاومت ملی برای نجات، جبهه آزادی، جبهه مقاومت ملی، زنان و گروه های سیاسی مختلف در این مورد ابراز نگرانی کرده اند.
در تازه ترین مورد، زنان معترض تخار گفته اند که طالبان می خواهند شمال افغانستان را به «خانه امن تروریستان» تبدیل کنند.
آن ها در اعتراض امروز خود گفته اند که «استقرار گروه‌های تروریستی در شمال کشور منجر به نا‌امنی آسیای میانه و سایر نقاط جهان خواهد شد.»
این زنان هشدار داده اند که «اگر شمال افغانستان مکان امن [برای] گروه‌های تروریستی چون تحریک طالبان پاکستانی گردد، کشورهای آسیای میانه و جمهوری خلق چین در امنیت نخواهد بود.»
نگرانی از گسترش نفوذ داعش به آسیای مرکزی
بسیاری از گروه های سیاسی و کشورها با توجه به گزارش اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد حضور داعش در افغانستان، نگرانی های گسترده خود را از گسترش نفوذ این گروه به کشورهای همسایه و کشورهای آسیای مرکزی ابراز کرده اند.
وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی، در آخرین نشست خود نیز از آنچه که تشدید فعالیت های گروه داعش در افغانستان گفته اند، ابراز نگرانی کرده اند.
آنها از طالبان خواسته اند که اقدامات ضد تروریسم را تقویت و از تبدیل‌شدن افغانستان به کانون تروریسم بین المللی جلوگیری کنند.
وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی به مسئله جابجای اعضای تی تی پی و کوچ اجباری شماری از ساکنان شمال افغانستان نیز اشاره کرده اند.
در بخشی از بیانیه سازمان پیمان امنیت جمعی آمده است: «ما بر لزوم اجرای تعهدات مقامات فعلی افغانستان برای احترام به اصول اساسی حقوق بشر، از جمله حقوق زنان و دختران، از جمله دسترسی به آموزش، تأکید می‌کنیم. ما خواهان رعایت حقوق و آزادی‌های اساسی گروه‌های قومی از جمله جلوگیری از آزار و اذیت و جابجایی اجباری جمعیت در امتداد خطوط قومی و مذهبی از محل سکونت اصلی خود هستیم.»
آنان همچنین آمادگی شان را برای مبارزه با تهدیدات امنیتی ناشی از افغانستان برای منطقه، از جمله در زمینه حفظ صلح و ثبات مرزهای جنوبی کشورهای عضو این سازمان اعلام کرده و گفته اند که طرفدار تقویت تدابیر امنیتی در بخش‌هایی از مرز افغانستان و تاجیکستان هستند.
نگرانی ها در مورد گسترش حضور گروه های تروریستی در افغانستان و تلاش های استخباراتی شماری از کشورها برای عبور آنها از مرزهای افغانستان به کشورهای آسیای مرزی و شماری از کشورهای همسایه افغانستان، هر روز به افزایش است.
شهروندان افغانستان از کشورهای همسایه و جامعه جهانی می خواهند که در این رابطه سکوت اختیار نکنند و اقدامات عملی را برای جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به کانون تروریسم بین المللی روی دست گیرند.
