سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی سازمان ملل متحد (یونسکو) روز جهانی آموزش امسال را به زنان و دختران بازمانده از آموزش در افغانستان اختصاص داده بود.
مصادف بود با روز جهانی آموزش بود و به همین مناسبت برنامهای در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شده بود که میزگرد اول آن به مسئله ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان اختصاص یافته بود.
سازمان ملل متحد در وبسایت رسمی خود، محرومیت دختران افغانستان از حق آموزش را «یکی از چالش برانگیزترین رویداد عصر ما» تعریف کرده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان در پیامی که به مناسبت روز جهانی آموزش منتشر کرد، ممنوعیت آموزش دختران افغانستان را «ظالمانه» و «ناکام» خواند و خواستار لغو آن شد.
او تأکید کرده است که «اکنون زمان پایان دادن به همه قوانین و شیوههای تبعیض آمیز است که مانع دسترسی به آموزش میشود.»
یونسکو نیز در پیامی که به مناسبت روزجهانی آموزش منتشر کرده، ممنوعیت آموزش زنان و دختران در افغانستان را «حمله جدی به کرامت انسانی و حق اساسی آموزش» دانسته و محکوم کرده است.
این نهاد خواستار لغو فوری ممنوعیت آموزش زنان و دختران افغانستان از سوی گروه طالبان شده است.
تلاش طالبان برای افراطیسازی آموزش در افغانستان
همزمان با روز جهانی آموزش، وزیر تحصیلات عالی حکومت پیشین افغانستان و حدود 180 استاد دانشگاه، از تلاش گروه طالبان برای افراطی سازی آموزش در این کشور، ابراز نگرانی کردهاند.
عباس بصیر، وزیر تحصیلات عالی حکومت پیشین افغانستان در نامهای به دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد ممنوعیت آموزش زنان در افغانستان، از افراطیسازی آموزش توسط طالبان هشدار داده است.
در این نامه که حدود 180 استاد دانشگاه نیز پای آن امضا کردهاند، آمده است که «تغییرات پیشنهادی طالبان در نصاب تحصیلی موجب جایگزینی موضوعات و نصابهایی در نظام تحصیلات عالی افغانستان خواهد شد که با محتوای سختگیرانه منجر به رادیکال شدن کودکان و نسل جوان افغانستان میشود.
امضا کنندگان این نامه از سازمان ملل خواستهاند که به منطور لغو محدودیتها و ممنوعیتها علیه زنان افغانستان، فشارهای دیپلماتیک علیه گروه طالبان را افزایش دهند، حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم از طالبان متوقف شود، از به رسمیت شناخته شدن طالبان جلوگیری شود و از زنان و دختران افغانستان حمایت و راههای بدیل برای آموزش آنها جستوجو شود.
گروه طالبان از زمان تسلط بر افغانستان، برای تغییر نصاب آموزشی در مکاتب و دانشگاهها تلاش کرده است.
این گروه بسیاری از مضامین و رشتههای علمی را حذف کردهاند و در تلاش هستند که نصابهای را که نگاه افراطگرایانه و تندروانه را در بین دانشجویان تقویت میکند، جایگزین کند.
مخالفت با آموزش طالبانی
در روز جهانی آموزش جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان، واکنشهای گسترده به ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان نشان دادند و آن را نشانه زن ستیزی گروه طالبان و «آپارتاید جنسیتی» خواندند.
زنان معترض افغانستان در پیامهایی که به مناسبت روز جهانی آموزش منتشر کردهاند، نصاب آموزشی طالبان را رد کرده و گفتهاند که چنین آموزشی را نمیخواهند.
جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان با نشر پیامی، گفته است که زنان افغانستان در حالی از روز جهانی آموزش تجلیل میکنند که حق آموزش از آنها گرفته شده است و آنها از دسترسی به خدمات آموزشی به صورت کامل محروم شدهاند.
در این پیام آمده است که «ما زنان معترض مکتب طالبانی، دانشگاه طالبانی و آموزش طالبانی را نمیخواهیم.»
جنبش زنان عدالتخواه افغانستان نیز در اعتراضی که به مناسبت روز جهانی آموزش در یک فضای سربسته انجام داده، آموزش با نصاب گروه طالبان را رد کرده است.
در ویدیوهایی که این جنبش منتشر کرده است، آنها شعار میدهند که «ما آموزش طالبانی را نمیخواهیم»، «آموزش نصاب طالبان خیانت است» و «ما حذف طالبان را میخواهیم و نه حذف و تغییر قوانین آنها را».
زنان معترض افغانستان میگویند که گروه طالبان با تغییر نصاب آموزشی، افکار تندروانه و افراطگرایانه را وارد سیستم آموزشی میکنند و آنها حتی با بازشدن دروازه مکاتب و دانشگاهها، حاضر نیستند که در چنین سیستمی آموزش ببینند.
زنان افغانستان اکنون با تغییر رویکرد خود، خواستار از بین بردن حکومت گروه طالبان در افغانستان هستند و حکومت مشارکتی با این گروه را رد میکنند.
گروه طالبان از زمان تسلط بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب محروم کردند و در این اواخر نیز دختران را از رفتن به دانشگاه و تمام مراکز آموزشی دولتی و خصوصی، منع کردند.