پیرمقل ضیایی؛ فرمانده بانفوذ تخار توسط پهپاد پولیس و به دستور اشرف غنی ترور شده است
شاهدان عینی و برخی مقام‌های مرکزی و محلی ولایت تخار به خبرگزاری کوکچه میگویند که قتل پیرمقل ضیایی تروری هدفمند بوده و وی در انفجار ماین نه، بلکه در اصابت راکت یا پهپاد کشته شده است، اما پولیس ولایت تخار تاکید دارد که ضیایی در انفجار ماین کشته شده است.
پیرمقل ضیایی فرمانده جهادی و عضو اسبق پارلمان کشور ساعت یک پس از چاشت روز گذشته (یکشنبه، ۱۲ ثور) پس از پاکسازی سه روستای ولسوالی رستاق تخار، در قریه‌ی گرداب کشته شد. مرگ وی واکنش‌های جدی در پی داشته است.
عنایت‌الله بابر فرهمند امروز دوشنبه سیزدهم ثور در فیسبوکش نوشته است که آمر پیرمقل ضیایی هنگام برگشت از جنگ با طالبان در یک ساحه امن ولسوالی رستاق ولایت تخار با بیش از ۱۰۰ سربازش پیاده می‌شود و در این هنگام تلفنش زنگ می‌خورد، هنگام صحبت یک راکت رهبری شده به سرش اصابت می‌کند.
معاون اول شورای عالی مصالحه ملی گفته است که به جز دو تن از محافظان پیرمقل ضیایی، به دیگران آسیبی نرسیده است.
به گفته‌ی او، استفاده از چنین سلاح پیشرفته‌ای در افغانستان به ندرت دیده شده است و نهادهای کشفی و استخباراتی دولت برای روشن ساختن نوع حادثه و عاملان آن مسئوولیت جدی دارند.
اما خبرنگاران محلی تخار نوشته‌اند که یک سرباز در محل رویداد بوده است: برای آخرین لحظه با آمر بودم که او توسط طیاره «پهپاد مسلح» شهید شده است در ضمن پیاده به کوتل بالا می‌شد و اصلا موتر نداشته است.
در همین حال، محمد اعظم افضلی عضو شورای ولایتی تخار، به کوکچه گفت: آمر پیرمقل ضیایی در انفجار ماین شهید نشده بلکه در اثر برخورد گلوله از هوا به صورت و دستش جان باخته است.
به گفته‌ی او، تاکنون اینکه مرمی اصابت کرده راکت بوده یا طیاره‌ی پهپاد طالبان معلوم نیست و هنوز مقامات حکومتی نیز برای روشن کردن قضیه کاری نکرده‌اند.
باشندگان ولایت تخار نیز ضمن سیاه پوش کردن قسمت‌هایی از این ولایت، مرگ ضیایی را ضایعه بزرگ خوانده و خواهان پیگیری رویداد قتل وی شدند. شاهدان عینی نیز میگویند که این جنایت به دستور اشرف غنی ودولت مرکزی در چارچوپ حذف رهبران جهادی صورت گرفته است.
اما خلیل اسیر سخنگوی پولیس تخار می‌گوید که پیرم قل در انفجار ماین جان باخته و کسانی که ادعاهای دیگری در این زمینه می‌کنند، موضوعات شخصی بوده و مربوط به خودشان است.
جنازه‌ی پیرم قل ضیایی روز دوشنبه، ۱۳ ثور با حضور عبدالله والی تخار و باشندگان این ولایت در ولسوالی رستاق به خاک سپرده شد.
پیرم قل ضیایی از چهار دهه بدین‌سو نقش مبارزه علیه شوروی سابق و مقابله با طالبان را داشت. وی بیش از چهارصد فرد مسلح در اختیار داشت.
در سال‌های اخیر به ویژه پس از اعلام رسمی خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان، فعالیت شورشیان طالبان در ولایت تخار به ویژه ماورای کوکچه که شامل پنج ولسوالی استراتژیک و هم مرز با تاجیکستان است، افزایش یافته. بیش از بیست سال پیش طالبان که ۹۰ درصد خاک افغانستان را در کنترل داشت، موفق به تصرف این منطقه نشده بود. از زمان سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ ماورای کوکچه با وجود توجه اندک دولت به بازسازی، از امن‌ترین مناطق افغانستان بوده است. یکی از دلایل برقراری امنیت در این منطقه حضور شخص پیرم قل ضیایی و چند فرمانده جهادی دیگر بود. او هم تجربه جنگ را داشت و هم مردم به حرفش گوش می‌کردند.
با جدی شدن تهدید طالبان در روزهای اخیر، او با فرماندهان مسلح رقیبش اتحاد کرد تا عملیات هماهنگ را علیه شورشیان در روستاهای دوردست ولسوالی رستاق راه اندازی کنند. اتفاقی که باعث کشته شدن او شد.
رستاق زادگاه او بود و پس از پیروزی مجاهدین برای چندین سال قلمرو سنتی او محسوب می‌شد. در چند سال اخیر ، با حمایت مالی دولت مرکزی افغانستان نیروی خیزش مردمی چند صد نفره تشکیل داد تا در برابر تهدیدهای احتمالی طالبان مقابله کنند. هرچند که این نیروها به آزار و اذیت مردم و نقض حقوق بشری افراد متهم بودند اما در چند سال اخیر توانستند از ولسوالی رستاق خوب محافظت کنند و با وجود فراهم بودن زمینه‌های رشد افراطگرایی در منطقه، طالبان نتوانست به این ولسوالی نفوذ کند. درحالی که ولسوالی‌های همجوار رستاق با گذشت هر روز نا‌امن‌تر می‌شد. اما حالا که طالبان نسبت به گذشته در منطقه نیرومندتر شده، با کشته شدن ملا پیرمقل ضیایی که سد محکمی در برابر شورشیان بود، وضعیت در تخار تغییر خواهد کرد.
اگر برای امنیت ماورای کوکچه به ویژه رستاق که از بزرگترین و پرنفوس ترین ولسوالی تخار است، اقدام فوری صورت نگیرد، کشته شدن او برای حکومت هم هزینه سنگینی خواهد داشت. چون احتمال سقوط این منطقه به دست طالبان نسبت به گذشته بیشتر خواهد شد.
پیرم قل متولد سال۱۳۴۰ در قریه هزار سموچ ولسوالی رستاق ولایت تخار بود. او تا کلاس هفتم درس خوانده و علاوه بر آن نزد علمای محل فقه و حدیث آموخته بود.
او پس از اشغال افغانستان توسط شوروی سابق به مجاهدین پیوست و با احمد شاه مسعود ارتباط نزدیک داشته و فرماندهی مجاهدین در منطقه “ماورای کوکچه” به او واگذار شده بود.
از او به عنوان معاون نظامی احمدشاه مسعود پس از سقوط شهر تالقان بدست طالبان در ماورای کوکچه نیز یاد شده است.
بعد از سقوط طالبان او در دور پانزدهم مجلس نمایندگان افغانستان به پارلمان راه یافت و افراد با نفوذ در ولایت تخار محسوب می‌شد.
کشته شدن او با واکنش‌هایی نیز همراه بوده است.
عنایت‌الله بابر فرهمند، معاون شورای عالی مصالحه افغانستان گفته که “تاثیرگذاری” او در امنیت، ثبات و آرامش مردم در ولایت‌های شمال شرقی کشور “نهایت ارزنده و مهم” بود.
عطا محمد نور، والی پیشین بلخ نیز در پیام تسلیت خود گفته ملا پیرم قل ضیایی از فرماندهان ارشد جمعیت اسلامی در ولایت تخار بود و ” نقش بارزی” در این ولایت ایفا می‌کرد.
باتور دوستم، عضو هیات مذاکره کننده افغانستان در دوحه در فیسبوکش نوشته که “پیرم قل در سخت ترین شرایط به عنوان یک برادر در کنار الحاج مارشال عبدالرشید دوستم رهبر و بنیان گذار حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان و مردم ولایت‌های شمال شرقی کشور حضور داشت و در چهل سال پسین در تمامی فراز و فرودهای نظامی و سیاسی، مردم داری را پیشه کرده و مردم نیز همیش در کنار او قرار داشت.”
