بلخ در سکوت نوروز؛ طالبان شور و هیجان نوروزی را از مردم گرفتند
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، این گروه دامنهی وسیعی از ممنوعیتها را اعلام کرده و تجلیل از نوروز را یکی از این ممنوعیتها نامیده است. سمیعالله ابراهیمی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی طالبان، تأکید دارد که آیینهای نوروزی به عنوان «غیراسلامی» تلقی میشود.

پیش از تسلط طالبان، مردم مزارشریف، مرکز ولایت بلخ، نوروز را با شور و شوقی خاص جشن میگرفتند و از سراسر کشور برای تجلیل به این شهر میآمدند. اما اکنون، این شهر با سکوتی عمیق مواجه شده است و افراد جرأت ندارند از نوروز و شکوه آن صحبت کنند. اهالی بلخ ابراز نگرانی کردهاند که طالبان شادیها و جشنهای فرهنگی را از مردم گرفته و فضا را برای رشد بنیادگرایی فراهم کرده است.
تجربههای شخصی
برخی از باشندگان بلخ به اشتراکگذاری تجربیات خود از وضعیت کنونی پرداخته و میگویند که طالبان اجازه کوچکترین آمادگیها برای جشن نوروز را نمیدهند. مهرآیین، یکی از ساکنان مزارشریف، اشاره میکند که شادیهای نوروز بهشدت کاهش یافته و جشنها رنگ باختهاند.
فردوس، یکی دیگر از اهالی، اشاره کرد که طالبان نوروز را به عنوان یک «عید مجوسی» رد میکنند و به شدت با برگزاری این جشن مخالفاند. او تأکید میکند که در سالهای نخست حاکمیت طالبان، زنان از حضور در جشنها منع میشدند و این وضعیت موجب ترس و خفقان در جامعه شده است.
مواضع دینی
در واکنش به نگرانیها، محمد محق، اسلامشناس، اعلام کرد که هیچ حکمی در اسلام مبنی بر تحریم نوروز وجود ندارد و از نظر دینی جایز است.
اهمیت نوروز
نوروز بهعنوان یک سنت فرهنگی و تاریخی، نه تنها در افغانستان بلکه در ۱۲ کشور دیگر نیز جشن گرفته میشود. این جشن امسال با توجه به شرایط سخت اجتماعی و اقتصادی مردم افغانستان، بیشتر از همیشه نیاز به توجه و حمایت دارد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد نوروز را در سال ۲۰۱۰ بهعنوان یک مناسبت جهانی شناسایی کرده و بر اهمیت فرهنگی و تاریخی آن تأکید کرده است.
ادامه وضعیت محدودیتها و سرکوب فرهنگی در افغانستان نه تنها به هویّت ملی آسیب میزند، بلکه بر روی روحیه و زندگی روزمره مردم تأثیر منفی میگذارد. دوران جدیدی از سرکوبگری و بیتوجهی به ارزشهای فرهنگی، نیاز به نوآوری و تلاش جمعی برای احیای این سنتها و حقوق بشر در جامعه را نمایان میسازد.