سالروز خروج آخرین سرباز آمریکایی از افغانستان؛ آمریکا چه چیزی برای طالبان به میراث گذاشت؟

یک سال از خروج آخرین سرباز آمریکایی و پایان جنگ بیست ساله آن کشور در افغانستان گذشت؛ روزی که طالبان آن را با رژه نظامی «واحد انتحاری» در پایگاه نظامی بگرام، تجلیل کردند.

جنرال کریس دوناهو، فرمانده نیروهای هوایی آمریکا، آخرین سرباز آمریکایی بود که در اولین ساعات بامداد روز نهم سنبله سال ۱۴۰۰ با پرواز هواپیمای C-17 افغانستان را ترک کرد و با خروج او نقطه پایان دو دهه حضور آمریکا در افغانستان، گذاشته شد.

به باور بسیاری از کارشناسان، خروج آمریکا از افغانستان «عجولانه»، «غیرمسئولانه» و «شرم آور» بود و این کشور به دلیل خروج شتاب زده و بی‌برنامه از افغانستان، بسیاری از تجهیزات نظامی خود را جا گذاشت.

در یک سال گذشته که طالبان بر افغانستان مسلط بوده‌اند، با تجهیزات نظامی آمریکا، این کشور را کنترل کرده و علیه مخالفان خود، لشکرکشی کرده‌اند.

در اولین روزهای پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، عکس‌های زیادی از نیروهای طالبان با تجهیزات آمریکایی منتشر شد، اما به مرور زمان طالبان رنگ بسیاری از رنجرهای پولیس و تانک‌های نظامی را تغییر دادند و لوگو و پرچم خود را روی آن حک کردند.

آمریکایی‌ها در بیست سال گذشته، گران‌ترین تجهیزات نظامی را برای جنگ با طالبان به افغانستان وارد کردند، اما سال گذشته در نتیجه یک معامله سیاسی که منجر به سقوط حکومت پیشین افغانستان شد، بسیاری از این تجهیزات را به دشمن سابق خود به میراث گذاشت و افغانستان را ترک کرد.

آمریکایی ها چه تجهیزاتی به جا گذاشت؟

بر اساس گزارشی که شبکه خبری سی‌ان‌ان، در ۲۸ اپریل سال جاری میلادی منتشر کرد، آمریکا به ارزش هفت میلیارد دالر تجهیزات نظامی در افغانستان جا گذاشته است.

این گزارش نشان می دهد که ایالات متحده از سال ۲۰۰۵ تا آگست ۲۰۲۱ به نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان (ANDSF) مجموعاً ۱۸.۶ میلیارد دالر تجهیزات داده و برآورد شده که بعد از خروج تجهیزاتی به ارزش هفت میلیارد دالر در افغانستان جا مانده است.

سی‌ان‌ان گزارش داده بود که کنگره از وزارت دفاع آمریکا خواسته بود که در مورد تجهیزاتی که در افغانستان رها کرده‌اند، گزارشی تهیه کند.

پیش از این گزارش، آمار دقیقی از تجهیزات به جا مانده از نیروهای آمریکایی در افغانستان وجود نداشت و مقامات آمریکایی در این مورد، اظهار نظر نکرده بودند.

بر اساس گزارش سی‌ان‌ان، وزارت دفاع آمریکا گفته است که: «آنها هیچ برنامه‌ای برای بازگشت به افغانستان به منظور پیدا کردن و از میان‌بردن تجهیزات به جا مانده ندارند.»

در این گزارش ارزش هواپیماهای به‌جا مانده از آمریکا حدود یک میلیارد دالر برآورد شده و آمده است که هنگام خروج نیروهای آمریکا ۷۸ هواپیمای ساخت این کشور در افغانستان وجود داشته ولی وزارت دفاع آمریکا گفته که آن‌ها را غیرفعال کرده است.

علاوه بر این، پنتاگون گفته که با پایان حضور نظامی آمریکا، مجموعا بیش از ۹ هزار مهمات هوا به زمین به ارزش بیش از شش و نیم میلیون دالر در افغانستان باقی مانده است. در این گزارش آمده است که «اکثریت قابل توجهی» از «ذخیره مهمات باقیمانده هواپیما از مهمات غیردقیق» است.

در این گزارش همچنین گفته شده است که از مجموع ۹۶ هزار موتر نظامی بیش از چهل هزار آن به دست طالبان افتاده است از جمله۱۲ هزار هاموی. همچنین از مجموع بیش از ۴۰۰ هزار سلاحی که ایالات متحده به نیروهای افغانستان داده بود، حدود ۳۰۰ هزار قبضه در این کشور به‌جا مانده است.

در این گزارش آمده که «تقریبا تمام» تجهیزات ارتباطی از جمله ایستگاه‌های پایه، سیار، سیستم‌های رادیویی تجاری و نظامی قابل‌حمل و دستی، و فرستنده‌ها و دستگاه‌های رمزگذاری مرتبط هم در افغانستان باقی مانده است. این گزارش افزوده است که «تقریباً همه» تجهیزات دید در شب، نظارت، «تجهیزات انگشت نگاری و موقعیت‌یابی» در مجموع نزدیک به ۴۲ هزار قطعه تجهیزات تخصصی در افغانستان مانده است.

طالبان با تجهیزات آمریکایی چه کرده‌اند؟
مقامات آمریکایی گفته‌اند که بسیاری از تجهیزاتی را که در افغانستان جا گذاشته‌اند، تخریب کرده و از کار انداخته‌اند، به طوری که طالبان دیگر نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

اما طالبان به تازگی ادعا کرده‌اند که بسیاری از تجهیزات نظامی به جا مانده از آمریکا را تعمیر کرده‌اند و در حال حاضر مورد استفاده نیروهای این گروه قرار می‌گیرد.

در زمان حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان، پیمانکاران و شرکت‌های قرادادی خصوصی، مسئولیت تعمیر و راه اندازی تجهیزات نظامی آمریکایی را به عهده داشتند. این شرکت‌ها، قبل از ماه آگست و در زمانی که جنگ در افغانستان تشدید شد، این کشور را ترک کردند.

کارشناس این احتمال را مطرح کرده بودند که طالبان برای تعمیر و راه اندازی تجهیزات به جا مانده از آمریکا، از متخصصان روسی و چینی کمک خواهند خواست.

طالبان ادعا می کنند که نیروهای فنی آنها شماری از تجهیزات نظامی آمریکایی را تعمیر کرده‌اند، اما مشخص نیست که آیا این نیروها این توانایی را دارند یا که این کار را با همکاری متخصصانی از سایر کشورها انجام داده‌اند.

مشخص نیست که طالبان تاکنون چه تعداد از تجهیزات به جا مانده از آمریکا را توانسته‌اند تعمیر کنند، اما بدون تردید، این گروه با این امکانات و تجهیزات اکنون به سرکوب مخالفان خود می‌پردازند که روزی متحد آمریکا در افغانستان در جنگ علیه طالبان بودند.