لغو عضویت افغانستان از ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها و تبعات آن

پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان، این‌گروه محدودیت‌های فراوانی بر خبرنگاران و رسانه‌ها اِعمال کرده‌اند که این اقدام‌ها آزادی، امنیت و مصونیت خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها را به‌خطر انداخته‌است.

حالا ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها روز جمعه ۲۷ عقرب، با نشر آگهی‌نامه‌ای گفته‌است که پس از این وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان، با تعهد جهانی مطابقت ندارد و وضع محدودیت‌ها بر رسانه‌ها و خبرنگاران افغانستان، به یک نگرانی جدی تبدیل شده‌است.

در آگهی‌نامه‌ی این ائتلاف آمده‌است: «همه کشورهای عضو ائتلاف آزادی رسانه‌ها متعهد به احترام و پابندی به تعهد جهانی هستند و در صورت عدم انجام این کار توسط اعضا، مسؤول پنداشته می‌شوند.»

رییسان مشترک ائتلاف آزادی رسانه‌ها افزوده‌اند که این تصمیم در مشورت با تمام اعضا و در مطابقت با معیارهای این ائتلاف گرفته شده‌است.

افغانستان در ماه جنوری ۲۰۲۰، زمانی که حکومت پیشین افغانستان به رهبری محمد اشرف غنی به تعهد جهانی در مورد آزادی رسانه‌ها متعهد شد و به عضویت ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها درآمد.

در همین حال، خبرنگاران می‌گویند که وضع محدودیت‌های جدی طالبان بر رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان، با گذشت هر روز بیش‌تر می‌شود و خبرنگاران حق ندارند تا گزارش‌های انتقادی و برخلاف میل طالبان نشر کنند.

طاهر سدید که ۱۷ سال تجربه‌ی کار در رسانه‌های مختلف افغانستان را دارد، می‌گوید: «طالبان به خبرنگاران اجازه نمی‌دهند که خبر یا گزارش انتقادی تهیه و نشر کنند، طالبان پس از نشر یک گزارش انتقادی قصد بازداشت مرا داشتند که مجبور به ترک افغانستان شدم.»

احمد خالد امر خیل، یکی دیگر از خبرنگاران افغانستان نیز می‌گوید: «لغو عضویت افغانستان از ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها، زیان بزرگی برای رسانه‌های افغانستان است؛ چون این سازمان رسانه‌های افغانستان را در بخش‌های گوناگون حمایت می‌کرد.»

با این حال، مسرور لطفی، مسؤول رسانه‌‌ای اتحادیه‌ی ملی خبرنگاران افغانستان می‌گوید که لغو عضویت افغانستان از سوی این ائتلاف، ضایعه‌ی بزرگ به رسانه‌های افغانستان است.

او می‌افزاید: «نهادهای جهانی نباید افغانستان را عقب بزنند و اگر “امارت اسلامی” و نهادهای جهانی از رسانه‌های افغانستان حمایت نکنند، پیامدهای بد دیگری نیز متوجه رسانه‌ها در کشور خواهد شد.»

ائتلاف آزادی رسانه‌ها هم‌چنان در آگهی‌نامه‌ی خود گفته‌است که به نظارت دقیق وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان ادامه خواهد داد و بر تعهد اعضا به اصول مندرج در تعهد جهانی آزادی رسانه‌ها تأکید می‌کند.

بربنیاد آمارهای هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، در بیش‌تر از یک‌سال گذشته، بیش از ۲۰۰ مورد نقض حقوق بشری در برابر خبرنگاران ثبت شده‌است.