پاکستان مهاجران غیر قانونی افغانستان را اخرج می‌کند، اما با چه قیمتی؟
اکونومیست (The Economist) در مقاله‌ای نوشته که اگر تصمیم مقام‌های پاکستانی مبنی بر اخراج تمام مهاجران غیرقانونی تا اول نوامبر این سال جدی باشد، یکی از بزرگترین جنبش‌های انسانی در تاریخ پرآشوب آسیای جنوبی رقم خواهد خورد.
افغان‌ها بیشترین مهاجران غیرقانونی در پاکستان را تشکیل می‌دهند. گفته میشود از میان۴.۷ میلیون مهاجر افغان، ۱.۷ میلیون آن مدرک قانونی ندارند؛ مهاجرانی که چندین دهه جنگ و آشوب باعث مهاجرت آنان شده است.
مهاجرانی که از حمله‌ی شوروی در سال ۱۹۷۹ به پاکستان فرار کرده اند و مدت طولانی میشود با افغانستان در ارتباط نیستند، حتی شماری از آنان در پاکستان تولد شده‌اند. و همچنان مهاجرانی که جان‌شان در افغانستان تحت حاکمیت امارت اسلامی با خطر مواجه میشود.
بیشتر از ۶۰۰,۰۰۰ مهاجر که پس از قدرت‌گیری طالبان در سال ۲۰۲۱ فراری شده‌اند، با تهدیدات امنیتی مواجه بوده‌اند. این در حالی است که شناسایی مهاجران غیر قانونی و نحوه اخراج آنان در هاله‌ی از ابهام قرار دارد.
گفتنی‌ست که پاکستان اکنون از سوی دولت موقت اداره میشود، اما تصامیم اصلی را جنرال عاصم منیر، رییس ارتش این کشور اتخاذ می‌کند. انتخابات پاکستان مشخص نیست چی زمانی برگزار خواهد شد.
روند اخراج مهاجران نخست در مراکز تجاری پاکستان بخصوص اسلام‌آباد و کراچی آغاز شد. منابع به خامه پرس تایید کردند که پولیس پاکستان حتی مهاجرانی که اسناد قانونی دارند را نیز بازداشت می‌کنند.
مقامات پاکستان اخیرا ناامنی‌ها در پاکستان را به مهاجران افغان مرتبط دانسته و تلاش برای توقف ناامنی‌ها اطمینان داده بود. امیر رعنا، مسؤول مطالعات صلح پاکستان در اسلام آباد میگوید که پولیس از مدت‌ها قبل نگران قضایای جنایی مرتبط با افغان‌ها است، بخصوص قاچاق مواد مخدر.
اعلامیه‌ی اخراج مهاجران افغان در میان آنعده از پاکستانی‌ها استقبال شده که فکر می‌کنند فرصت‌های شغلی توسط افغان‌ها «دزدیده» شده است. از سوی هم پاکستانی‌های کراچی اجناس مهاجرانی که در خطر اخراج قرار دارند، با هزینه‌ی بسیار کم می‌خرند.
اما جنرال منیر، رییس ارتش این کشور به انگیزه‌ای دیگری از اخراج مهاجران حمایت می‌کند؛ او برای اصلاح طالبان پاکستانی یا TTP تاکید می‌کند؛ تحریک طالبان پاکستانی که گفته میشود با گروه القاعده در ارتباط است و با امارت اسلامی افغانستان وفادارد هستند. TTP که برای نابودی دولت پاکستان سوگند یاد کرده است بیشترین اعضای آنان از «قوم پشتون» پاکستان هستند.
حدود یک دهه تحریک طالبان پاکستانی در انزوا قرار داشت و از سوی نظامیان پاکستان سرکوب می‌شد، اما با قدرت‌گیری امارت اسلامی در افغانستان، حملات آنان شدت گرفت و بیشترین تعرض را در مناطق خیبرپختون‌خوا و بلوچستان صورت گرفته است، این مناطق هم‌مرز با افغانستان است.
در یک ماه اخیر دو حمله‌ی جداگانه‌ی انتحاری همزمان در مساجد پاکستان صورت گرفت که منجر به کشته شدن ۶۰ نفر شد.
حکومت پاکستان میگوید که اعضای تی‌تی‌پی بیشتر افغان‌ها هستند، و عاملان نصف حملات انتحاری در جریان یک سال که انجام شده است، افغان‌ها بوده‌اند.
اکونومیست گفته که جنرال منیر تصور می‌کند با اخراج مهاجران افغان، مشکلات امنیتی در این کشور حل خواهد شد. او همچنان فکر می‌کند سیل این اخراج شاید حکومت کابل را بیدار سازد و آنان را مجبور به تعامل سازنده با پاکستان کند. اگر او چنین می‌اندیشد، این یکی از جدیدترین اشتباهات ارتش پاکستان خواهد بود.
امید پاکستان بر این بود که با به قدرت رسیدن امارت اسلامی در افغانستان، قدرت آنان برای مهار سیاست‌های هند در افغانستان کنترول خواهد شد و دست پاکستان در سیاست‌های منطقه‌ای بازتر خواهد شد. اما دیده میشود که تا اکنون هیچ یکی از این اهداف تحقق پیدا نکرده است.
امارت اسلامی که اکنون به عنوان یک حکومت دردسرساز برای دیگر کشورها خوانده میشود، به دلیل اخراج گسترده‌ای مهاجران افغان، خشمگین است و احتمال همکاری کابل با پاکستان در ارتباط تی‌تی‌پی به صفر رسیده است.
در همین حال، تی‌تی‌پی حکومت پاکستان را با چالش مواجه ساخته است و پاکستان نیز با کمبود منابع مالی مواجه است. از طرف دیگر اخراج مهاجران باعث نا امیدی جامعه‌ی جهانی شده است و ممکن کمک‌های کشورها نیز به پاکستان چالش‌ساز شود.
هنوز مشخص نیست که چه تعداد از مهاجران اخراج خواهند شد.
