جهانحقوق بشرزندگینگاه‌ها

خبرنگاران زن وچالش‌های روز افزون کار رسانه­‌ای در افغانستان

در دو سال گذشته خبرنگاران -به‌ویژه خبرنگاران زن- در رسانه‌­های مختلف با چالش­‌های متعددی روبه‌­رو بوده اند. تقلیل و عدم پرداخت به موقع حقوق و امتیازات، سانسور درون سازمانی و بیرون سازمانی، اعمال محدودیت‌های کاری و نبود مصئونیت جانی و شغلی از مهم­ترین چالش‌­ها دربرابر خبرنگاران و کارکنان زن در رسانه‌ها بوده است.

در این گزارش تلاش شده است تا با خبرنگاران زن صحبت شود. مصاحبه‌شوندگان زنان خبرنگار یا کارکنار زن در رسانه‌ها است که از اعمال محدودیت‌ها روایت می‌کنند.

شريفه، خبرنگار يکی از رسانه‌­های تصويری در مورد چالش‌های خبرنگاران زن در رسانه ها می­‌گوید: «مشكلات خبرنگاران زن در رسانه­‌ها بیش­تر است. وقتی در رسانه به‌­خاطر گرفتن وظيفه مي­‌رويم، حق اول به مردها داده می­‌شود، محدوديت‌­ها از طرف مسئولين رسانه در تمام بخش‌­ها زياد است. معاشات ما به وقت داده نمی‌­شود، سوژه‌های گزارش‌مان را به دل خود انتخاب كرده نمی­‌توانيم.»

پس از تحولات سیاسی در کشور، شمار قابل توجهی از خبرنگاران زن به­‌گونه­‌ای که آنرا دسته‌جمعی توصیف کرده‌اند از رسانه‌ها حذف شدند. برخی دیگر علی الرغم تبعیض جنسیتی هنوز هم در رسانه­‌ها به فعالیت شان ادامه می دهند.

زينب، خبرنگار يكی از رسانه‌های صوتی در شهر کابل در این مورد می­‌گوید: «مديران خبر، رفتار خوب با خبرنگاران زن ندارند، اتاق­های کاری ما جدا است، راه رفت و آمد ما جدا است.»

به گفته‌­ی زینب برخی رسانه­‌ها، خبرنگاران را به شکل کارآموز و بدون معاش استخدام می­‌کنند كه بعد از ختم دوره كارآموزی به­‌عنوان کارمند رسمی گماشته شود؛ اما بعد از سپری شدن دوره كارآموزی به دلیل چالش‌های اقتصادی آنان استخدام نمی‌شوند.

بینظیر بکتاش، معاون و مدیر برنامه‌­های تلویزیون یک، می­‌گوید محدود ساختن و متوقف شدن فعالیت بیش­تر رسانه­‌ها و چالش‌­های اقتصادی آنان باعث بی‌توجهی به مسئله‌ی جندر در رسانه­‌ها شده است.

او می‌گوید: «متأسفانه در بیش­تر از دو سال، شرایط و اوضاع، نه تنها که بهتر نشده؛ بلکه روز به روز وخیم‌تر شده و فاصله گرفتن اکثر کدرهای زن نیز بر این بحران اضافه شده است.»

خانم بکتاش در مورد تفاوت معاش زنان خبرنگار با سایر کارمندان رسانه‌­ای می‌افزاید: «چالش دیگر در رسانه‌­ها، بی‌انصافی و نبود توازن در حقوق و امتیازات کارمندان زن و مرد است، طوری­که معاش یک مرد، معادل معاش پنچ خانم می­‌باشد.»

از سوی هم، یک خبرنگار زن که از ذکر نامش در این گزارش خودداری کرده، می­‌گوید: «کارآموز استم؛ همان اندک معاشم را به وقت نمی‌­دهند. گاهی دو ماه بعد، گاهی سه ماه بعد می­‌دهند.»

سانسور درون سازمانی و بیرون سازمانی، عدم دسترسی به اطلاعات و آزار و اذیت در بیرون برای خبرنگاران زن چالش دیگری است.

تمنا، یکی از خبرنگاران تازه‌کار می­‌گوید: «زنان در همه حالات با مشکلات روبه‌­رو هستند، چون خودم تازه دانشگاه را تمام کرده بودم در هر رسانه‌ که مراجعه می­‌کردم با توهین و تحقیر روبه‌­رو می­‌شدم، حرف‌شان این بود که تو تجربه نداری و به کسانی که تجربه ندارند ما وظیفه داده نمی­‌توانیم. خوب زمانی­که رسانه­‌های ما کارمند استخدام نکنند ما چگونه تجربه حاصل کنیم.»

بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی دفتر نی یا حمایت کننده رسانه­‌های آزاد افغانستان، در دو سال گذشته بیش از 90 درصد خبرنگاران و کارکنان رسانه‌­ای زن وظایف شان را از دست داده اند.

ظریف کریمی، مسئوول نی یا حمایت کننده رسانه‌­های آزاد افغانستان می­‌گوید: «ما در مجموع نزدیک به 4000 خبرنگار و کارکن رسانه­‌ای زن در افغانستان داشتیم که از این میان فعلا کم­تر از 1000 خبرنگار و کارکن رسانه­‌ای زن در افغانستان مصروف فعالیت هستند»

با این همه، ذبیح الله مجاهد، سخن­گوی امارت اسلامی می‌گوید که حکومت از خبرنگاران و رسانه‌ها در کشور پشتی­بانی می‌کند.

اوگفت: «رسانه­‌ها در فعالیت­‌های‌شان آزاد هستند و تلاش می­‌کنیم رسانه­‌ها فعال باشند و به مشکلات شان رسیدگی صورت گیرد و در بخش اقتصادی، تاجران و صنعت کاران را تشویق به همکاری و دادن اعلانات می‌کنیم.»

این درحالی است که قانون رسانه‌­های همگانی، قانون دسترسی به اطلاعات و مقرره‌­های مربوطه در بخش رسانه‌­ها از سوی امارت اسلامی نهایی و نافذ نشده که این خلای قانونی باعث چالش­‌های روزافزون در برابر رسانه­‌ها و خبرنگاران شده است.

 

دکمه بازگشت به بالا