گزارش: فیض‌الله ترک
فرزانه خالقی که ۲۳ سال عمر دارد،از افزایش خشونت ها در برابر دختران وزنان افغانستان به دشدت نگران بوده؛ میگوید:«درکشور بنام افغانستان،چیزی بنام حق وحقوق دختر وجود ندارد، وطالبان حقوق که دین اسلام برای خانم ها داده است را نیز مانع کرده؛ وعامل تمام خشونت ها طالبان وبوده وصدای خانم های افغانستان در قهر خشونت ها قرار دارند.»
او که حالا در کشور ایران مهاجر است همچنان میگوید:« پدر ومادر خود را در بین سن سه الی چهار سال از دست داده؛وبعد مدت ۱۲ سال زنده رقعد بار دوراز آغوش با مهر خانواده در یتمیم خانه ویا همان پرورش گاه سپری کرده، وبعد از تمام کردن مکتب آزمون کانکوررا نیز سپری و در رشته کمپیوتر ساینس ۲ ساله کامیاب شده است، او که از طفلیت ذهن خلاق وفعال داشته تصمیم داشته که رشته کمپیوتر ساینس را تا سطح ماستری ودوکتورا برساند، اما آرزوی که به آن دست نیافته وحتی خشونت های سختی را نیز سپری کرده است.»
خانم خالقی همچنان گفت:« پس از حاکمیت طالبان همه چیز نابود شد؛ لیلیه وخواب گاه های بانوان وپروشگاه بسته شد،واز روی مجبوری که جای برای زنده گی نداشت، وبرای اینکه سرپناهی داشته باشد با آنکه هنوز آرزوی ادامه تحصیل داشته، تن ازدواج داده و با پسر خاله اش شده بدون گرفتن شیربها یا مهریه ومراسم خاص نامزد شده است.»
این خانم همچنان می افزاید:« من که در جریان یک سال نامزدی بنام یتیم در خانه خسرانم مشهور شده بودم از سوی خانواده نامزدش مورد خشونت های روحی وشکنجه بدنی نیز قرار گرفته،وبعد از یک سال خانواده خسرش بدون اینکه وی را به جریان بگزارد،نامزدش را به ایران روان کرده وپس از خبرشدن برای نامزدش صد ها زنگ ویپام کرده است اما هیچ پاسخی دریافت نکرده است.»
او همچنان افزود:« با آنکه شوهرم غایب بود برای اصدار طلاق به محکمه مراجعه کرده بود اما محکمه حاضر نبود برای وی حکم طلاق را صادرکند.»
فرزانه خالقی همچنان گفت:« پس ازاینکه از سرنوشت نامزدش هیچ خبری نشد،و ازاینکه سرنوشت خود را معلوم وزنده گی اش را رنگ ورقم بدهد، اقدام به طلاق کرده است، اوبا آنکه چهار صدو پنجاه هزار مهریه تعین شده بود،اما بدون اینکه آنرا به دست بیاورد طلاق خود را گرفته، وهمان لحظه از اینکه در میدان نماند فرد دیگری را انتخاب کرده؛ تازنده گی خوب خوش دور از خشونت را تجربه کند.»
در همین حال مهتاب افتخار فعال حقوق بشر که باسازمان روزنه امید ونهاد های حقوق بشری در افغانستان کارکرده وهنوز ارتباط بازنان وفعالین حقوق زن ارتباط دارد میگوید:« با آمدن طالبان بر افغانستان هزاران خشونت برزنان افغان در جامعه وخانواده اعمال شده؛ وحتی زنان از حقوق انسانی واسلامی شان محروم شدن اند.»
او که دارای سه فرزنداست و اکنون در مهاجرت به ایران به سر میبرد می افزاید:« چندین بار مورد خشونت جسمی وضرب وشتم ازسوی شوهر وطالبان مورد شکنجه قرار گرفته،یکبار تلفونش از سوی طالبان گرفته شده؛ ویک بار دیگر شوهرش تلفونش را شکستانده واز شکنجه های بدنی تصاویر نیز در تلفونش داشته اما حالا در دست رس ندارد.»
با محدودیت کاربرزنان،بسته شدن مکاتب دانشگاه، فعالیت های اجتماعی؛خشونت های خانواده گی برای زنان افغانستان نیز افزایش بی پیشینه داشته است.»
او همچنان میگوید:«ازدواج های اجباری، ازدواج با مرد بزرگ سال طالب، لت وکوب دختران از سوی پدر وبرادر،محرومیت از حق میراث،پوشش لباس در خانه به خواست مردان مواردی اند که،خانواده زنان به زندان خانگی مبدل شده است.»
او از مردان خانواده ها انتقاد کرده؛گفت:« در حاکمیت طالبان،اولین ممانعت وخشونت را زنان در خانواده، ازسوی پدر وبرادر شان می بینندد،وآمدن طالبان دیدگاه بیشتر مردان به فکر وذهنی طالبانی مبدل شده وهر ازگاهی زنان را مورد خشونت قرار داده؛ براساس ذوق وسلیقه خود نگهمیدارد.»
خانم مهتاب همچنان میگوید:« پدران در افغانستان بادید گاه طالبانی شده؛دختران شان را بدون رضایت به نکاه اجبار با مرد بزرگ سال طالب در بدل پول میفروشد.»
اوهمچنان گفت:«دخترپس از عروسی وقتی در خانه شوهر رسید لت وکوب میشه؛ طلاق گرفته نمیتوانند، چونکه در جامعه طالب ها حاکم است؛ حوزه محکمه باشد کارمند زن نیست اگر باشد بخاطر تلاشی است وبعضی موراد مشکلات خانواده گی در حوزه محکمه گفته نمیشه؛ واگر زنان بخاطر رهایی ازخشونت ها ودفاع از حقوق انسانی خود، در حوزه عریضه کند، زن بد، زن وبی حیا بشمار میرود وازسوی خانواده پدری خود نیز مورد تحقیر وتهدید قرار میگرد وحتی گفته میشود که با لباس سفید عروسی رفتی با کفن سفید بیاید، این ها مواردی اند که زنان ودختران را در افغانستان، مانند جسم روح بیجان ساخته است.»
این خانم:« همچنان گفت:« به حدی مورد خشونت جسمی قرار گرفته که،حتی گاهی وقت حافظه اش درست کار نمیکند وکار فزیکی نیز انجام داده نمیتواند.»
وی جامعه طالبانی افغانستان را ساخته شده برای مردن دانسته؛ گفت:« طالبان به ذهن عقب مانده؛شان در بیشتر از دوسال، برتمام مردان افغانستان تاثیر منفی کرده؛نکاه اجباری زیاد شده؛صدای زنان شنیده نمیشود،زنان در قرن ها زنده گی به گور مشدند آرام میشدند، اما حالا آرزو و حقوق انسانی اجتماعی شان زنده به گور میشوند که هر روز میمیرند.»
مهتاب افتخار:«عوامل خشونت های خانواده گی را، بیسوادی،رسم ورواج مزخرف،فکرهای کهن،گپهای از گذشته به ذهن مانده؛بیکاری زنان شاغل،بسته شدن تعلیم وتحصیل،ممنوعیت سفر،پوشش اجباری،نداشتن استقلالیت مالی میداند ومیگوید:«در حکومت پیشین، اگر مشکلات بود صدا بلند میکردیم کمی رسیده گی میشد، اما حالا زنان به انواع اقسام مورد ظلم وستم قرار میگیرند،هیچ کسی دفاع کننده ندارند وهر وضعیت که سرزنان بیاید کسی نیست صدای شان را بشنود.»
او همچنان گفت:« با آمدن طالبان همه بلاها بالای زنان آمده ظلم وستم از خانواده گرفته تا شلاق زدن ها در میان تجمع از مردم شلاق میخورند این نشان دهند وحشت بزرگی است.»
این فعال حقوق بشرگفت :«اگر خانواده در کنار دختران شان بی استند جامعه زور ندارد، هیچ یک به زور ظلم ویا هم ازدواج اجباری کرده نمیتوانند،در کنار ما حالا هیچ کس نیست،مجبوریت ها برای دختران در خانواده ها سبب شده که یا تن به ازدواج اجباری تن بدهد ویا هم دست به خود کشی بزنند،طالبان با فکر کهنه و ۸۰ و۹۰ درصد شان را بی سواد استند،از دنیا بی خبر استند، زنان را به مانند جنس می فروشند، زنان را برده میدانند بخاطر طفل پسر به دنیا نیاوردن ظلم میکنند، بالای زنان شان زن مگیرند.»
او همچنان:« بیسوادی آنها را از رفتار ها ،از طرز حرکات وندانستن میکروفون دانسته که ،آنها سالهای سال در کوه ها به سر بردند.»
وی همچنان میگوید:«با آمدن طالبان طلاق کاهش یافته؛ وخودش وقتی م اما زنان که در جمهوریت طلاق گرفته بودند دوباره به نکاه شوهراولی شان آورده میشود.»
از سوی هم کریستنا عزیزی فعال حقوق بشر میگوید:«باآمدن طالبان وسقوط نظام جموریت،محدودیت های زیادی برزنان وضع شد، این محدودیت ها سبب شد که زنان گوشه گیرشده؛واز فعالیت های روزانه که درودوره جمهوریت، در جامعه نقش خود را ایفا میکردند محروم شوند، این محرومیت ها باعث شد که زنان خانه نشین شده؛ واین خانشین ها سبب یک سلسله مشکلات روحی،روانی اقتصادی وسایر موضوعات برزنان شده است.»
بانو عزیزی همچنان گفت:«وقتی زنان در خانه باشند مصروفیت خاص نداشته باشند، باعث میشه یک آینده سرگم ونامعلومی دچار میشوند، این موضع بسیار خطرناک است،روح روان زنان ودخترانکه در افغانستان هستد تاثیرات منفی بگذارد.»
این فعال حقوق بشر وضعیت زنانکه در افغانستان است را شکننده عنوان کرده افزود:« زنان ودختران افغان،استقلالیت کاری،فردی نداشته؛ با مشکلات روحی،انزوایی اجتماعی، ازدواج های اجباری،ازدواج زیر سن وهمچنان به سطح بالای خشونت های خانواده گی قرار گرفته؛از این رو دست به خودکشی،ضربه خانواده میزنند.»
کریستنا عزیزی همچنان میگوید:«مشکلات زیاد که امروز برخانواده ها به بار آمده موضوع اقتصادی است ،که سبب بلند رفتن خشونت های خانواده گی شده؛این کار باعث شده که خشونت ها، خودکشی ها،مهاجرت های بدون پلان،فرار از منزل،وفرار از کشور بلند رفته؛ و فامیل ها توانایی پیشبرد نفقه خانواده را ندارند.»
او همچنان افزود:«این وضعیت بیشتر برخانم ها صدمه میزند چونکه محدودیت ها برزنان بیشر شده است،امروزه زنان افغان، بیشتر آگهی دارند وحقوق اجتماعی شان را دانسته ومیداند،وقتی این زنان می بینن که وزنان دیگر کشورها به حقوق شان رسیده؛ آنان این از این رهگزرزنان افغان رنج میبرند واین همچنان سبب جنگ جدال در خانواده شده وسبب از هم پاشیدن فامیل ها ویا خودکشی وفرار میشود.»
کریستنا عزیزی میگوید:« سطح آگهی زنان بلند رفته ونمیتوانند تنها در خانه باشند در آشپزخانه کار کنند اینها تجربه کارآزادی استقلالیت فردی را قبلا داشته تحمل این ورند امکان ندارد وادامه آن سبب افزایش بلند خشونت ها خانواده واجتماع خواهد شد.»
با این همه هشمت الله وجدانی، روزنامه نگار وکارشناس حقوق بشر:افغانستان را یک کشور مرد سالار وسنتی عنوان کرده میگوید:« بیشتر مرد ها به عنوان فرد اول ودید گاه مردگرایانه در تمام تصامیم نقش اول را داشته؛ ودر اکثر اوقات خانم ها رامورد خشونت قرار میدهد، ودر جامعه نیز رفتار مردها نسبت به زنان ها متفاوت است، ودر بسیار موارد نسبت به زنان فرد دوم یاهم جنس دوم میشمارند.»
با آمدن طالبان این دیدگاه بیشتر شده؛ طوریکه خود طالبان به نحو دید که در برابر زنان دارد زن به عنوان اینکه فرزند به دنیا بیارود، وخواهشات مردها را پوره کند، وخانواده را نگاه کند چیز بیسشتر برای شان ارزش نمیدهند، با آنکه در بیست سال اندک فرصت ها برای زنان فراهم بود، زنان کار کرد، تحصیل کرد اما با آمدن طالبان زنان منحصربودن به خانواده شده و خشونت ها نیز برآنها افزایش داشته است.»
وجدانی اکنون در پاکستان به حیث روزنامه نگارآزاد وسخنگوی فدراسیون خبرنگاران افغان در تبعید است همچنان میگوید:«خشونت ها انواع زیاد دارد که در اجتماع یا خانواده باشد، همه صدمه های روانی ،روحی، جنسی،جسمی فزیکی بر زنان وارد کرده؛ اکثریت افراد طالبان ازدواج های اجباری با دختران زیرسن میکنند وخانواده ها را مجبور میکنند که براساس پول دختران شان را به این افراد ، وی آینده اطفال همچوازدواج ها را خشونت بار عنوان میکند.»
ازسوی هم این کرشناس حقوق بشری می افزاید:«اگر چی با آمدن طالبان طلاق کاهش داشته؛اما حس برتری جوی مردان در جامعه کاهش داشته ویک تعداد زنان که قبلا طلاق گرفته بودند دوباره به نکاه فرد اول در آورده شده میشود،جامعه کاملا مرد سالار است بادید تحقر وتنفر در برابر زنان دارد بنا میتواند یک نوع خشونت جدی وظالمانه را نه تنها در خانواده ها بلکه در جامعه شاهد بود.»
او همچنان افزود:«زنانیکه قبلا در نهاد های مختلف کار میکردند حالا از سوی افراد طالبان،با دید تحقیر آمیز دیده شده وحتی در برخی موارد آنها را نا مسلمان میداند، وی این را همچنان یک نوع خشونت گفته که ، در دوسال بیشتر حاکمیت طالبان زنان در افغانستان آنرا تجربه میکنند.»
حشمت الله وجدانی همچنان میگوید:«طالبان در پیمان دوحه تعهد کرده بودند که زنان تا سویه ماستری ودوکتورا میتوانند آموزش بی بینند، اما این کار عملی نشد ونمیکنند.»
واکنون باید جامعه جهانی ونهادها دخیل در قضایایی افغانستان وکشورهای که الی امروز طالبان را حمایت مالی کرده اند،باید نقش اصلی خود را ایفا کرده؛ باید بر طالبان فشار وارد کنند وطالبان را مجبور به اجرای حقوق زنان ارزش بدهند،وهمچنان از سوی جامعه جهانی وشورای امنیت سازمان ملل اکنون که بالای برخی اعضای طالبان تعزیرات وضع کرده اند باید این تعزیرات بیشتر شده؛ الی طالبان به صورت عملی به حقوق زنان احترام وارزش بدهند.»
شما باید داخل شوید برای نوشتن دیدگاه.