انتقال و جابجایی افرادی زیر نام مهاجرین پاکستانی در افغانستان؛ موضوع بحث مجازی اسپیس توییتری بود که به روز یک‌شنبه، 28 جوزا از سوی خبرگزاری خامه پرس تدویر شد.
اشتراک کنندگان این نشست مجازی هرچند دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به موضوع، ماهیت این افراد، پیامدها و خطرات احتمالی این اقدام برای افغانستان و واکنش‌های احتمالی باشندگان بومی مناطقی که این افراد در آنجا جابجا می‌شوند داشتند.
داکتر عزیز احمد بارز، رییس مرکز مطالعات راهبردی افغانستان و آسیای میانه از سخنرانان این نشست مجازی گفت در شرایطی که میلیون شهروند افغانستان به دلیل مشکلات و چالشهای موجود در افغانستان به خارج از کشور مهاجر شده، موضوع جابجایی شهروندان پاکستانی زیر نام مهاجر در افغانستان “خنده‌آور” است. به باور آقای بارز افغانستان به هیچ وجه شرایط پزیرش مهاجرین را ندارد.
آقای بارز همچنان اشارۀ به روایت‌های مختلف از ماهیت این افراد داشت و افزود که از این افراد تاکنون زیر عنوان مهاجرین پاکستانی و شهروندان مهاجر افغان که دوباره به افغانستان برمی‌گردند یاد شده و روایت دیگری نیز که بیشتر به گفته او از سوی رسانه‌ها و مردم محل مطرح شده این است که این افراد اعضای شبکه طالبان پاکستانی (تی تی پی) اند. علاوه براین به گفته آقای بارز حرف و حدیث‌های مبنی بر غصب ملکیت های مردم بومی و اهدا به افراد جابجا شده زیر نام مهاجرین پاکستانی از سوی رسانه‌ها و مردم محل مطرح شده است.
آقای بارز هشدار داد که این جابحایی به هیچ وجه به نفع مردم افغانستان نیست. هرچند که به‌گفته رییس مرکز مطالعات راهبردی افغانستان و آسیای میانه (طالبان) بخشی از واقعیت افغانستان است و چنانچه امارت اسلامی اقدام جابجایی را از بعد رفاقت با تی تی پی انجام می‌دهد، این امر به ضرر مردم افغانستان و می‌تواند افغانستان را در یک بحران عمیق‌تر فرو ببرد.
آقای بارز تاکید کرد: “مهاجر خواندن این افراد خاک به چشم مردم زدن است زیرا این افراد اعضای تی تی پی اند و شریک استراتیژیک طالبان است.”
بارز: افراد جابجا شده، اعضای تی تی پی اند نه مهاجرین پاکستانی
آقای بارز در بخش دیگری از سخنانش افزود که هرچند “رفاقت امارت اسلامی با تی تی پی مبنای ایدئولوژیک دارد اما زبان نیز در روابط آن بی تاثیر نیست. از همین رو به گفته او “طالبان رویکرد قومی دارند.”
رییس مرکز مطالعات راهبردی افغانستان و آسیای میانه افزود افرادی که زیر نام مهاجرین پاکستانی در افغانستان جابجا می‌شوند اعضای تی تی پی اند و امارت اسلامی نیز نمی‌خواهد که روابط اش را با این گروه از بین ببرد.
به باور او برنامه بزرگی در جریان است تا گروه‌های افراطی را در افغانستان توحید و سپس از انها علیه اهدافی خارجی در منطقه استفاده کنند. آقای بارز در ادامه به حضور فزیکی گروه‌های تروریستی در برخی از نقاط افغانستان اشاره کرد و افزود که بازی‌های استخبارات با شدت تمام ادامه دارد و هر کشوری در تلاش است تا از افغانستان استفاده کند.
صدیق منصور انصاری، موسس جرگه سیاسی مردم افغانستان و دیگر سخنران این نشست مجازی اما َبیشتر بر این مسئله تاکید داشت که چنانچه این افراد مهاجرین پاکستانی باشند مردم افغانستان با توجه با شعایر دینی مکلفیت دارند که از این افراد پذیرایی کنند. هرچند که به گفته او مهاجرت نیز اصول، تعریفات و قواعدی دارد که این اقدام نیز باید بر مبنای آنها صورت گیرد.
او افزود در صورتی که زیر نام این جابجایی مسائل نظامی مطرح باشد نیز مکلفیت‌های وجود دارد که باید به آن توجه شود. او علاوه کرد که افغانستان کشوری نیست که از آن تهدیدی علیه کشور دیگری وجود داشته باشد.
یعقوب یسنا، استاد دانشگاه و دیگر سخنران این سپیس توییتری خامه پرس در آغاز صحبت‌هایش چالشهای هم زیستی در افغانستان اشاره کرد و افزود که مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد اما به این موضوع با ساده‌انگاری برخورد شده است. او افزود: “ساده انگاری همزیستی یک فریب است زیرا اگر چنین بود (همزیستی مسالمت آمیز در افغانستان وجود می‌داشت) در افغانستان این چنین مشکلات نداشتیم.”
آقای یسنا افزود که هیچ اتفاق خاصی در پاکستان رخ نداده است که سبب مهاجرت شهروندان این کشور به افغانستان شود. او در اشاره به صحبت های وزیر داخله پاکستان مبنی بر انتقال اعضای تی تی پی به افغانستان گفت که این افراد نه مهاجر بلکه اعضای تی تی پی اند.
او از این جابجایی به عنوان “جابجایی قومی” نام برد و افزود که این موضوع یکی از مشکلاتی بوده که تاکنون روند ملت‌سازی در افغانستان را با چالش مواجه کرده است.
جابجایی قومی سبب تجزیه جغرافیای سیاسی در افغانستان خواهد شد
به باور آقای یسنا جابجایی این افراد برای پاکستانی هدفی برای بیرون راندن اعضای تی تی پی و برای امارت اسلامی هدفی برای “جابجایی قومی” در افغانستان است.
آقای یسنا در ادامه صحبت‌هایش به اظهارات افراسیاب ختک، رحمت‌الله نبیل و صحبت‌های کارمندان ریاست پاسپورت و اداره توزیع تذکره‌های الکترونیکی اشاره کرد. به گفته او کارمندان اداره توزیع تذکره‌های الکترونیکی از چشم‌دیدهای شان مبنی بر توزیع تذکره برای روزانه یک هزار تن افراد مشکوک به دستور امارت اسلامی با وی صحبت کرده اند.
او در تائید اظهارات افراسیاب ختک گفت که اقدام برای جابجایی افراد زیر نام مهاجرین پاکستانی در نقاطی از افغانستان سبب کاهش مشکلات پاکستان نخواهد شد اما در افغانستان مشکلات را بیشتر خواهد کرد و مشکلات قومی که از قبل نیز در کشور وجود داشت را بیشتر خواهد کرد. زیرا به باور آقای یسنا ممکن است که ساکنان بومی مناطقی که مهمان‌ها ناخوانده در آن مناطق جابجا می‌شوند در کوتاه مدت بنا به شرایط حاکمی اقدامی نکنند اما این موضوع در نهایت اقدام و واکنش آنها را در پی خواهد داشت و منجر به تنش‌های قومی خواهد شد.
او هشدار داد که اقدام جابجایی این افراد منجر به بحران جدی‌تر و در نهایت جغرافیای سیاسی افغانستان را دچار تجزیه فیزیکی خواهد کرد.
آقای یسنا در بخش دیگر از سخنانش افزود که جابجایی‌ها در حال حاضر یک خطر بالقوه است و می‌تواند به یک خطر بالفعل تبدیل شود.
او افزود که امارت اسلامی با جابجای‌های اخیر دو هدف را دنبال می‌کنند که در بعد داخلی هدف آنها رویکرد و سلطه قومی و در بعد خارجی دنبال کردن اهداف قدرتهای همسو است.
همچنان به گفته آقای یسنا، این اقدامات نگرانی روسیه و کشورهای آسیای میانه را بیشتر خواهد کرد.
نجیب‌الله آزاد: جابجایی‌ها از یکسال قبل آغاز شده بود
در همین حال نجیب‌الله آزاد، استاد دانشگاه و دیگر سخنران سپیس توییتری خامه‌پرس گفت که نسبت دادن “طالبان” به یک قوم خاص در افغانستان نادرست است زیرا آنها یک گروه ایدئولوژیک اند.
آقای آزاد همچنان از عدم صداقت پاکستان در برخورد با تی تی پی سخن گفت و افزود که این کشور هرچند ادعا دارد که بر علیه این گروه در خاک پاکستان عملیات راه اندازی کرده اما تاکنون هیچ یک از رهبران این گروه را بازداشت نکرده است. او تاکید کرد که تی تی پی هیچ تهدیدی برای پاکستان نیست بلکه ابزاری برای این کشور است.
این استاد دانشگاه در ادامه صحبت‌هایش گفت که جابجایی این افراد در افغانستان از یک سال با جابجا کردن آنان در ولایت خوست، بالاحصار کابل و پکتیا آغاز شده بود. او افزود گروهی که اسمش در لیست سیاه سازمان ملل قرار دارد، یک تهدید برای افغانستان است و از آنجایی که امارت اسلامی در گذشته روابطی با اعضای تی تی پی داشته اکنون نیز نمی‌تواند از پذیرش آن سر باز بزند و به آنها نه بگوید.
