تصویر/ خامه پرس
ممنوعیت کار و تحصیل زنان در افغانستان از جمله مشکلاتی است که به سلامت روان زنان و دختران در افغانستان شدیدا آسیب زده است و عدم دسترسی زنان به مراکز روان‌درمانی این مشکل را به یکی از چالش‌های جدی در جامعه تبدیل کرده است.
یکی از مشاور روان‌درمانی زن در کابل با اشاره بر اینکه سلامت روان بخش جدایی‌ناپذیر از رفاه کلی جامعه است می‌گوید که مراکز مشاوره و درمان می‌توانند نقش مهمی در بهبود سلامت روان زنان داشته باشند.
به گفته‌ی او این مراکز یک محیط امن و حمایتی را فراهم می‌کنند که در آن زنان می‌توانند به دنبال کمک حرفه‌ای، دریافت مشاوره یا درمان، یادگیری استراتژی‌های مقابله‌ای و دسترسی به منابع برای رسیدگی به نیازهای سلامت روان خود باشند.
زرخشه دیانا، مشاور روان درمانی در صحبت با خامه پرس به مناسبت روزجهانی سلامت روان و ارزش آن در میان زنان گفت: «در افغانستان، زنان به دلیل عوامل اجتماعی و فرهنگی، خشونت مبتنی بر جنسیت، دسترسی محدود به اموزش و مراقبت‌های صحی و محدودیت در حقوق و ازادی‌های خود با چالش‌های قابل توجهی از نظر سلامت روان مواجه هستند».
او همچنان تاکید کرد که درگیری طولانی مدت و بی‌ثباتی در منطقه نیز می‌تواند به پریشانی روانی و آسیب در میان زنان منجر شود.
به گفته خانم دیانا خشونت مبتنی بر جنسیت، تبعیض، محدودیت در تصمیم‌گیری و استقلال، عدم دسترسی به آموزش، نبود فرصت‌های کاری، فشار‌های اجتماعی و مشکلات صحی مادر و باروی از چالش‌های دیگر هستند که منجر به آسیب‌پذیری سلامت زنان و دختران می‌شود.
فدراسیون جهانی صحت روان و سازمان جهانی صحت روان دهم اکتوبر را که برابر است با هجدهم میزان به منظور جلب توجه به بیمار‌ی‌های روانی به نام «روزجهانی صحت روانی» نامگذاری کرده است.
زرخشه دیانا با اشاره به اینکه روان سالم افراد را قادر می‌سازد تا با استرس‌های طبیعی زندگی مقابله کنند می‌افزاید که استراتیژی‌های مثل دسترسی به خدمات مراقبت‌های روانی-اجتماعی، افزایش آگاهی مردم در مسایل مربوط به سلامت روان، توانمندسازی زنان از طریق آموزش و ترویج برابری جنسیتی مشکلات روانی را در جامعه کاهش می‌دهد.
آمار مشخصی از شمار بیماران روانی در کشور وجود ندارد اما گزارش‌های که اخیرا به نشر رسیده نشان می‌دهد که حدود نیمی از جمعیت افغانستان به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی و اجتماعی دچار فشار‌های روانی هستند.
اسرا نظری، فارغ از رشته اقتصاد دانشگاه کابل در صحبت با خامه پرس گفت پس از اینکه دانشگاه را تمام کرده و با ممنوعیت کار زنان مواجه شده دچار بیماری روانی و مشکلات روحی شده است.
او که به دلیل دسترسی نداشتن به مراکز صحی روان درمانی، و کلشیه‌های اجتماعی نتوانسته به مراکز صحی روانی مراجعه کند تاکید می‌کند که « چندین‌بار کوشش کردم که به مرکز صحی بروم اما مردم می گفتند این دختر حتما دیوانه شده که نزد داکتر روانی می رود».
به گفته اسرا وضعیت اقتصادی آنان خوب نیست و از دیدن اینکه نمی تواند برای خانواده خود کمک مالی کند برایش دردآور است.
او می افزاید «مه بسیار گوشه‌گیر شدیم، هیچ چیزی در زندگی من را خوشحال نمی سازد، دوست ندارم در اجتماع باشم و این ناامیدی‌ها زندگی را برایم دشوار کرده است».
سازمان جهانی صحت نیز پیش از این از دسترسی نداشتن مردم به مراکز مشاروه صحت و روانی در افغانستان خبر داده تاکید کرده بود که ۱.۶ میلیون نفر در این کشور به مشکلات عصبی دچار هستند.
