تهیه شده توسط: نصیره احمدی
در ملیله‌های متنوع ترکیه، ملتی که به خاطر میراث فرهنگی غنی و روحیه‌ی استقبال‌کننده‌اش شناخته می‌شود، واقعیتی دلخراش برای بسیاری از زنان افغان که به دنبال پناهندگی هستند، نهفته است. فریبا قاسمی که با خانواده اش از کشور جنگ زده خود در جستجوی امنیت و آینده ای بهتر فرار می کند، به داستان غم انگیز خود در ترکیه می پردازد و هم پیروزی ها و هم چالش هایی را که او در سرزمینی جدید با آن مواجه است، برجسته می کند.
یک فرار ناامید:
فریبا قاسمی می‌گوید جنگ، آزار و اذیت و بی‌ثباتی افغانستان را برای دهه‌ها گرفتار کرده و افراد بی‌شماری را مجبور به فرار از وطن خود در جستجوی امنیت و ثبات کرده است. من هم از میان آنها هستم که نقش محوری در خانواده خود دارم و از کودکان خود مراقبت می کنم و مسئولیت های فرهنگی و اجتماعی را هم به دلیل اینکه یک عال مدنی در کشوم بودم در دیار غربت بر عهده دارم. با این حال، درگیری های مسلحانه و فقدان حقوق اولیه بشر، من و زنان پناهنده دیگر را در یک چرخه ظالمانه رنج بازداشت کرده است.
ورود به ترکیه:
از آنجایی که ترکیه با افغانستان مرز مشترک دارد، به مقصد اصلی پناهجویان افغانی تبدیل شده است که به دنبال پناهندگی هستند. بسیاری از این زنان سفرهای خطرناکی را آغاز می کنند و اغلب عزیزان و اطرافیان آشنا را پشت سر می گذارند. پس از ورود به ترکیه، آنها با چالش های بی شماری روبرو می شوند که می تواند طاقت فرسا باشد. موانع زبانی، تفاوت‌های فرهنگی و محیط ناآشنا می‌تواند حس انزوا و آسیب‌پذیری را برای این زنان شجاع ایجاد کند.
تبعیض جنسیتی:
فریبا قاسمی در این زمینه گفت: «متأسفانه، زنان افغانی که به ترکیه می‌رسند اغلب با تبعیض جنسیتی مواجه می‌شوند که شرایط چالش‌برانگیز آنها را تشدید می‌کند. نقش های سنتی جنسیتی و هنجارهای اجتماعی بر دسترسی آنها به آموزش، مراقبت های بهداشتی، اشتغال و حفاظت تأثیر می گذارد. تبعیض می تواند مانع ادغام آنها در جامعه کشور میزبان شود و استفاده کامل از فرصت ها و منابع موجود را برای آنها دشوار سازد».
پویایی خانواده و مسئولیت های سنگین:
خانم قاسمی با باینکه این مطلب که پویایی خانواده نقش مهمی در زندگی زنان افغان در ترکیه دارد. بسیاری از آنها مادران مجرد یا بیوه هستند و تنها مسئول مراقبت از فرزندان خود هستند، تاکید می‌کند: «این زنان با چالش خارق‌العاده‌ای برای تأمین نیازهای خانواده خود در حالی که در محیطی ناآشنا حرکت می‌کنند، روبرو هستند. آنها اغلب به دلیل فرصت های شغلی محدود، موانع زبانی و عدم شناخت صلاحیت ها و تجربیات حرفه ای خود با مشکلات مالی مواجه می شوند».
غلبه بر موانع:
علی‌رغم مشکلات عظیمی که زنان افغان در ترکیه با آن روبرو هستند، داستان هایی از مقاومت و عزم ظاهر می شود. بسیاری از سازمان‌های محلی و بین‌المللی، از جمله دولت ترکیه و آژانس‌های بشردوستانه، که حمایت‌های حیاتی مانند سرپناه، آموزش، مراقبت‌های بهداشتی، و کمک‌های حقوقی را ارائه می‌کنند، درخواست کمک می‌کنند. این ابتکارات اهمیت توانمندسازی زنان افغان و توانمند ساختن آنها را برای بازسازی زندگی خود، تقویت حس امید و هدف تازه می شناسد.
آموزش به عنوان یک کاتالیزور برای تغییر:
آموزش به عنوان یک کاتالیزور برای توانمندسازی و تغییر در زندگی زنان افغان در ترکیه عمل می کند. مدارس و برنامه های آموزشی نه تنها راهی برای یادگیری، بلکه فضای امنی را برای این زنان فراهم می کند تا با دیگرانی که با چالش های مشابه روبرو هستند ارتباط برقرار کنند. آموزش آنها را به مهارت های حیاتی مجهز می کند، اعتماد به نفس آنها را افزایش می دهد و افق دید آنها را گسترده تر می کند و آنها را قادر می سازد تا در جامعه ترکیه به طور کامل شرکت کنند و به پیشرفت آن کمک کنند.
برای زنان بی‌شماری افغان که بر اثر درگیری و آزار و اذیت آواره شده‌اند، سفر به ترکیه نشان‌دهنده فرار ناامیدانه از سختی‌های غیرقابل تصور و جهش به سوی ناشناخته است. آنها با فرار از افغانستان جنگ زده، مجبور می شوند خانه ها، خانواده ها و هر آنچه را که قبلا می دانستند در جستجوی امنیت و فرصتی برای زندگی جدید پشت سر بگذارند.
پیمایش در سیستم پیچیده پناهندگان ترکیه
این فعال سابق مدنی که در قونیه با دو فرزند خود زندگی کرده و هیچ در آمدنی ندارد، داستان خود را چنین به پایان میرساند: پس از ورود به ترکیه، با یک سیستم پیچیده و غالباً طاقت فرسا پناهجویان مواجه شدم. نخست این که با موانع زبانی، منابع محدود و بوروکراسی پیچیده مهاجرتی در ترکیه دست و پنجه نرم کرده و خود را در شبکه‌ای از عدم قطعیت گرفتار می‌بینم و منتظر تصمیم‌گیری درباره سرنوشت خود از سوی کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد هستم.
گفتنی است زن افغان در ترکیه داستانی از مقاومت و قدرت است که با ناملایمات و امید مشخص شده است. در حالی که چالش‌های پیش روی این زنان غیرقابل انکار دلخراش است، حمایت و فرصت‌های ارائه شده توسط دولت ترکیه و سازمان‌های مختلف چشم‌اندازی از آینده روشن‌تری را ارائه می‌دهد. ترکیه با قدردانی از مبارزات آنها و توانمندسازی آنها از طریق آموزش، فرصت های شغلی و حفاظت، می تواند راه را برای جامعه ای هموار کند که در آن زنان افغان بتوانند شکوفا شوند و زندگی خود را بازسازی کنند. بیایید در حمایت از این افراد شجاع در سفرشان به سوی فردایی بهتر متحد باشیم.
*این گزارش خبری با حمایت روزنامه نگاران برای حقوق بشر «JHR» تهیه شده است.
