گزارش: خلیل رحمن
«من نمی‌خواهم این همه افغان اکنون به ترکیه بیایند. ما در حال حاضر به اندازه کافی سوری اسلام گرا در اینجا داریم، بنابراین ما به ملاهای افغان نیز نیاز نداریم.” این زن که وقتی صحبت ها به وضعیت مرز ایران و ترکیه کشیده شد، به شدت ناراحت شد، نخواست نامش فاش شود. اما پیام آنها کاملاً واضح است: “دیگر پناهنده ای وجود ندارد، مطمئناً نه از کشور طالبان.”
این اعتراض که مردم از دست طالبان اسلامگرا فرار می کنند نیز بی اساس است. او تصاویری از پناهندگان را در تلویزیون دید که توسط ژاندارمری در مرز گرفته شده بودند. اینها همه مردان جوان هستند، نه خانواده های شهری با چمدان در دست».
در حال حاضر روزانه چند صد پناهجوی افغان به صورت غیرقانونی از طریق ایران وارد ترکیه می شوند. فعالان حقوق بشر در استانبول حتی از 1000 نفر در روز صحبت می کنند، اما هیچ کس با اطمینان نمی داند، زیرا اکثر پناهندگان بدون هیچ ردی ناپدید می شوند. زیرا اگر گرفتار شوید، بازگردانده خواهید شد. تنها در هفته گذشته 1456 مهاجر افغان در مرز دستگیر شده اند. برخی به اردوگاهی در نزدیکی وان برده می شوند، اما بیشتر آنها بلافاصله اخراج می شوند.
اکثریت قریب به اتفاق جمعیت ترکیه دیگر هیچ پناهنده ای را نمی خواهند، به ویژه نه از کشوری به شدت اسلامی مانند افغانستان. در حال حاضر نزدیک به چهار میلیون آواره سوری تعادل را در بسیاری از شهرهای مرز سوریه و ترکیه و در بسیاری از مناطق استانبول تغییر داده اند.
خشونت مکرر علیه پناهندگان
برای ترک‌های سکولار، پناهجویان از سوریه «ستون پنجم» رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان برای ترویج اسلامی‌سازی ترکیه هستند. بیشتر بیم آن دارند که این روند با پناهجویان افغان تشدید شود.
از آنجایی که بحران اقتصادی در ترکیه بدتر شده است، رای دهندگان اردوغان به وضوح از پناهندگان فاصله گرفته اند. حملات خشونت آمیز مکرر است.
گفته می شود که بیش از نیم میلیون افغان در حال حاضر در ترکیه هستند. همه آنها غیرقانونی در کشور زندگی می کنند. بر خلاف پناهندگان سوری، افغان ها اقامت قانونی دریافت نمی کنند. رئیس جمهور اردوغان در عین حال در حال تقویت نیروهای مرزی با ایران است. پیش از این در برخی نقاط مرز ایران و ترکیه دیواری ساخته شده است. آخرین چیزی که رئیس جمهور اکنون به آن نیاز دارد، با کاهش محبوبیت او، پناهندگان بیشتر از افغانستان است.
رسانه های مخالف به ویژه با عصبانیت از تلاش اتحادیه اروپا برای تعمیم کمک های مالی که قبلا به پناهندگان سوری ارائه شده بود به پناهجویان افغان نیز انتقاد می کنند. روزنامه جمهوریت نوشت: اتحادیه اروپا با 3 میلیارد یورو اضافی می خواهد به “سیاست کثیف پناهجویان” خود در قبال ترکیه ادامه دهد. ایسر کاراکاس، نویسنده پورتال خبری مخالفان، Arti Gercek، نوشت که تلاش آنها برای تبدیل ترکیه به اردوگاه پناهجویان در مرزهای اروپا، این کشور را مانند قبل “تحقیر” می کند.
*این گزارش خبری با حمایت روزنامه نگاران برای حقوق بشر «JHR» تهیه شده است.
