رقابت منطقه‌ای بر سر افغانستان: پاکستان مهاجران را اخراج می‌کند، هند و ایران همکاری می‌کنند
درحالی که پاکستان با اخراج مهاجران افغستانی و تشدید فشار بر طالبان ادامه میدهد، هند و ایران با ارائه طرح‌های همکاری اقتصادی و تجاری، جایگزینی برای نقش سنتی اسلام‌آباد در معادلات منطقه‌ای می‌جویند.
عظما بخاری، وزیر اطلاعات و نشرات ایالت پنجاب پاکستان، در به در دنبال مهاجرین افغانستان میگردد. او می گوید که عملیات باز داشت و اخراج مهاجرین ادامه دارد و به هر پاکستانی که نشان و آدرس مهاجرین را به پولیس اطلاع دهد، جایزه ی نقدی داده می شود.
اما در طرف دیگر، هندوستان و ایران همسایگان پاکستان از کمک به افغانستان و ایجاد تسهیلات برای تجارت و اقتصاد این کشور که پاکستانی ها راه ها و دروازه های خود را بروی تجارت و اقتصاد بسته اند، سخن می زنند و اعلان همکاری و سرمایه گذاری کرده اند.
در این روزی که خانم عظما بخاری وزیر اطلاعات و نشرات ایالت پنجاب پاکستان برای بازداشت و اخراج مهاجرین افغانستان جایزه‌ی نقدی اعلان کرد، نورالدین عزیزی، وزیر تجارت از کابل به دهلی‌نو رفت و وزیر هندی برای او وعده داد که هند آماده است در معادن و پروژه‌های برق‌آبی افغانستان سرمایه گذاری کند.
نورالدین عزیزی وزیرتجارت از ایران همسایه ی غربی نیز خبر های مهمی برای تجارت و اقتصاد افغانستان دارد. او گفته است که جمهوری اسلامی ایران امتیازات ویژه‌ای را برای سرمایه‌گذاران و تاجران افغانستان در بندرچابهار میدهد:
«معافیت مالیاتی صددرصدی تا ۲۰ سال، ذخیره‌سازی رایگان کالاهای ترانزیتی تا یک ماه، تخفیف ۳۳ درصدی در تخلیه و ۷۷ درصدی در بارگیری کانتینرها، و تخفیف ۵۰ درصدی در صادرات و واردات. همچنین برای مواد معدنی، تا ۶۰ روز معافیت مالیاتی برای مواد معدنی تا دو‌ماه، بخشی از این امتیازات اند.»
پاکستان می خواهد از اخراج مهاجرین افغانستان و بستن دروازه های خود بروی داد و‌ستد و تجارت، به عنوان عامل فشار بر طالبان استفاده کند تا آنها مطالبات اسلام آباد را در مورد تی تی پی بپذیرند.
هنوز مشخص نیست که فشار پاکستان تا چه حدی به پذیرش مطالبات آنها از سوی طالبان حاکم در افغانستان بر سر تی تی پی می انجامد، اما دلچسپی و تمایل مشتاقانه ی هند و ایران وحتی کشورهای آسیای میانه برای همکاری در تجارت و اقتصاد در افغانستان حکایت از انزوای پاکستان دارد.
اگر واقعا جای پاکستان را برای افغانستان در تجارت و ترانزیت، ایران و کشورهای آسیای میانه و منطقه بگیرد، پاکستان در استفاده از این ابزار شکست می خورد. اما گرفتن جای پاکستان در تجارت و ترانزیت برای افغانستان بسیار آسان و سریع نیست. افغانستان در طول تاریخ تشکیل کشور پاکستان طی این ۷۶ سال که پیوسته در این مورد تحت فشار پاکستان قرار داشته، علی رغم تلاش زیاد موفق به ایجاد راه بدیل بهتر و ارزان تر از پاکستان نشده است.
نکته ی قابل توجه این است که پاکستان در سیاست فشار و تهدید علیه طالبان نتوانسته است سایر همسایگان افغانستان و‌کشورهای منطقه را همسو و‌متحد خود بسازد. کشورهای منطقه بسوی پاکستان با دیده ی تردید و بی اعتمادی می بینند و با توجه به بازی های دوگانه اش بر سر تروریزم، سیاست هایش را مبهم، چند پهلو و‌غیرشفاف ارزیابی می کنند.
