
پنجمین دور کنفرانس ویانا برای «افغانستان آزاد و دموکراتیک» روز سهشنبه و چهارشنبه هفته آینده در پایتخت اتریش برگزار میشود. در این کنفرانس، بیش از ۵۰ جریان بزرگ سیاسی و دهها شخصیت برجسته کشور شرکت خواهند کرد.
برگزارکنندگان این کنفرانس اعلام کردهاند که در پنجمین دور، بر «وحدت سیاسی میان جریانهای سیاسی، مدنی و نظامی» تأکید خواهند کرد. با این حال، نشستهای قبلی روند ویانا تاکنون نتایج قابل ملاحظهای در حل بحرانهای سیاسی و نظامی افغانستان به دست نیاوردهاند.
آگاهان معتقدند که علیرغم اینکه تمامی جریانهای سیاسی با یک دشمن مشترک یعنی طالبان مواجه هستند، این واقعیت نتوانسته است منجر به پایان اختلافات میان آنها شود. ازاینرو، انتظار میرود که پنجمین نشست ویانا نیز مانند نشستهای پیشین، به جای ایجاد توافقات سیاسی مشترک، به مباحث درونی و تبادل نظر میان شرکتکنندگان بپردازد.
سؤالی که در این میان مطرح میشود این است که آیا اساساً بحران افغانستان راه حل سیاسی دارد؟ با توجه به روند قدرت گیری طالبان و قدرت نمایی آنها با اتکا به تسلیحات باقیمانده از نیروهای امریکایی، دیالوگهای یکجانبه برای حل مسائل ممکن است خوشبینانه به نظر برسد.
افغانستان در طول ۴۵ سال گذشته با جنگها و خشونتهای مداوم مواجه بوده و این واقعیت گرچه نشاندهنده نیاز به یک راه حل سیاسی است، اما تا زمانی که طالبان بر قدرت مطلق خود اصرار داشته باشند، دستیابی به توافقات سیاسی بعید به نظر میرسد.
روند ویانا به عنوان یک پلتفرم غیررسمی، قادر به ایجاد گفتوگوهای معتبر و جدی میان کشورها و سازمانهای بینالمللی نیست. منتقدان معتقدند حتی اگر این روند موفق به ایجاد وحدت سیاسی میان جریانات مختلف شود، هنوز ابهاماتی در مورد اعتبار بینالمللی و فرآیندهای دموکراتیک آینده افغانستان وجود دارد.
در نهایت، با توجه به آنچه که در حال حاضر واقعیت دارد، این است که مقاومت نظامی علیه رژیم طالبان ادامه دارد، هرچند این درگیریها بدون حمایتهای منطقهای و بینالمللی و با وجود تسلط طالبان بر جغرافیای کشور به چالشهای جدی روبهرو است.